Hoe werkt omgekeerde psychologie?

Omgekeerde psychologie is een overtuigingstactiek die inhoudt dat je pleit voor een gedrag dat anders is dan de gewenste uitkomst. Met andere woorden, je zegt het tegenovergestelde van wat je wilt. Ook bekend als strategische zelf-anticonformiteit, het doel van omgekeerde psychologie is om de andere persoon aan te moedigen om te doen wat daadwerkelijk gewenst is.

Hoewel omgekeerde psychologie gezien kan worden als een manier om het gedrag van een ander te sturen, kan het ook gebruikt worden als een vorm van manipulatie . De persoon die het slachtoffer is van deze tactiek realiseert zich doorgaans niet wat er gebeurt en is zich mogelijk niet volledig bewust van de ware motieven van de ander. 

Zelfs als je het op dat moment niet wist, is er een kans dat je omgekeerde psychologie hebt gebruikt om iemand op een bepaald moment in je leven iets te laten doen. Hoewel het misschien niet altijd gemakkelijk te herkennen is, kan het begrijpen van wat omgekeerde psychologie is en hoe het werkt je helpen het in je eigen leven te identificeren en te begrijpen wanneer het het beste kan worden toegepast.

Voorbeelden van omgekeerde psychologie

Er zijn een aantal veelvoorkomende voorbeelden die laten zien hoe omgekeerde psychologie in het echte leven wordt gebruikt. 

• Marketing- en verkoopstrategieën maken vaak gebruik van omgekeerde psychologie om mensen aan te moedigen goederen en diensten te kopen. Een verkoper kan bijvoorbeeld een heel hoog verkooppraatje houden en de klant onder druk zetten om iets te kopen. Wat de verkoper echter echt probeert te doen, is de klant laten reageren door een veel goedkopere deal aan te bieden.
• Ouders gebruiken vaak omgekeerde psychologie om hun kinderen te laten doen wat ze willen. Een ouder kan bijvoorbeeld tegen zijn kind zeggen dat het zijn speelgoed in zijn kamer niet mag opruimen in de hoop dat het kind juist het tegenovergestelde doet. 
• In liefdesrelaties gebruiken mensen ook omgekeerde psychologie om hun partner op een bepaalde manier te laten gedragen. Bijvoorbeeld, een partner zou kunnen suggereren dat hij/zij wil dat zijn/haar partner de garage opruimt, maar dat hij/zij weet dat hij/zij daar waarschijnlijk geen tijd voor heeft. De partner zou dan kunnen reageren door de garage op te ruimen om te bewijzen dat zijn/haar partner ongelijk heeft.

Tekenen van omgekeerde psychologie

Omgekeerde psychologie werkt op basis van een psychologisch fenomeen dat bekend staat als reactance. Reactance houdt in dat je een sterke negatieve reactie hebt op iemand die je probeert te overtuigen.

Als gevolg van deze negatieve reactie doe je het tegenovergestelde van wat ze je proberen te overtuigen. Door het tegenovergestelde te kiezen van wat is voorgesteld, doen mensen misschien een poging om hun onafhankelijkheid en autonomie te bevestigen.

Hoewel omgekeerde psychologie soms subtiel kan zijn, zijn er een aantal signalen waar u op kunt letten om dit type overreding te herkennen .

Tekenen dat iemand omgekeerde psychologie toepast, zijn onder meer de volgende.

• Iemand kan buitengewoon negatieve opmerkingen maken die bedoeld lijken om een ​​reactie uit te lokken.
• Je hebt het gevoel dat iemand wil dat je iets doet, maar dat hij of zij het niet rechtstreeks van je vraagt.
• Iemand blijft maar op hetzelfde idee hameren, tot het punt dat je het tegenovergestelde wilt doen.
• De ander heeft er meer baat bij als je het tegenovergestelde doet van wat hij of zij suggereert.
• De keuze waar de andere persoon voor pleit, komt niet overeen met zijn/haar eerdere keuzes.

Bijvoorbeeld, als je probeert te beslissen welke film je wilt kijken, zou het ongebruikelijk zijn als je vriend die normaal gesproken van romantische komedies houdt, plotseling begint te ruziën over het kijken van de nieuwste horrorfilm. In dit geval suggereert de vriend de film die hij niet wil kijken in de hoop dat jij daadwerkelijk de film kiest die hij wel wil zien.

Hoe omgekeerde psychologie te beoefenen

Als je omgekeerde psychologie wilt gebruiken om een ​​ander persoon te beïnvloeden, zijn er een paar verschillende tactieken die je kunt proberen. Bijvoorbeeld:

• Ontmoedig het gewenste gedrag. (“Dat moet je niet doen.”)
• Verbied het gewenste gedrag. (“Doe dat niet.”)
• Stel dat de persoon het gewenste gedrag niet zou kunnen vertonen. (“Ik wed dat jij dat toch niet zou kunnen.”)
• Verminder het gewenste gedrag. (“Dat zou ik nooit doen.”)
• Vergelijk het gewenste gedrag op een ongunstige manier met iets anders. (“Je moet dit doen, want het is zoveel beter dan dat.”)

Het is echter belangrijk om te weten wanneer deze strategie het meest effectief kan zijn. Omgekeerde psychologie werkt over het algemeen het beste bij mensen die zich doorgaans verzetten tegen conformisme . Voor mensen die meer meegaand zijn , is een direct verzoek doen doorgaans veel effectiever. 

Impact van omgekeerde psychologie

Omgekeerde psychologie heeft een aantal voordelen, maar ook een aantal nadelen.

Voordelen

Positief is dat omgekeerde psychologie vaak een manier kan zijn om mensen aan te zetten tot gedrag dat in hun eigen belang is. Een kind bijvoorbeeld vertellen dat ze geen groenten mogen eten, kan een manier zijn om ze aan te moedigen om gezond voedsel te eten op een manier die hen het gevoel geeft dat zij degene zijn die die keuze maken.

Wanneer u te maken heeft met iemand die de neiging heeft om zich tegen normen te verzetten, kunt u hem of haar verbieden zich te gedragen zoals gewenst. Zo kunt u sociaal acceptabeler gedrag stimuleren. 

Nadelen

Aan de andere kant is omgekeerde psychologie een overtuigingstactiek die mensen vaak het gevoel kan geven dat ze gemanipuleerd worden. Als iemand het gevoel heeft dat je deze techniek altijd gebruikt om ze te laten doen wat je wilt, kunnen ze een punt bereiken waarop ze het gevoel hebben dat ze je niet meer kunnen vertrouwen.

Omgekeerde psychologie kan ook een slechte keuze zijn als je te maken hebt met iemand met een laag zelfbeeld . Omdat deze personen vaak hun eigen oordeel niet vertrouwen, is de kans groter dat ze jouw mening zwaarder laten wegen. Als je pleit voor het tegenovergestelde van wat je werkelijk wilt, zul je merken dat deze strategie waarschijnlijk averechts werkt.

Tips voor het gebruik van omgekeerde psychologie

Als u overweegt om omgekeerde psychologie te gebruiken, zijn er een aantal zaken waar u rekening mee moet houden.

• Gebruik deze tactiek slechts spaarzaam.
• Gebruik geen omgekeerde psychologie om mensen te manipuleren.
• Weet wanneer je het het beste kunt gebruiken, meestal bij iemand die de neiging heeft om ruzie te zoeken of dwars te liggen.
• Herinner de ander eraan dat hij of zij een keuze heeft.
• Ga niet te hard in discussie over iets wat je eigenlijk niet wilt.
• Wees bereid de consequenties te dragen als de ander een keuze maakt die volgens jou verkeerd is.
• Overweeg andere, eerlijkere opties die tot betere communicatie kunnen leiden .

Als iemand omgekeerde psychologie op jou toepast

Als u vermoedt dat iemand omgekeerde psychologie op u probeert toe te passen, kunt u een paar dingen doen.

Ten eerste kun je ze vragen om hun redenering uit te leggen voor het voorstellen van de keuze waar ze voor pleiten. Zodra je beseft wat ze willen dat je kiest, overweeg je je opties. Je kunt besluiten om de optie te kiezen die ze duidelijk niet willen dat je kiest, of een totaal andere oplossing voorstellen.

Tot slot, wees niet bang om iemand aan te spreken als je denkt dat hij/zij omgekeerde psychologie op je probeert toe te passen. Zodra die persoon beseft dat je begrijpt wat er gebeurt, is de kans kleiner dat hij/zij dezelfde tactiek in de toekomst nog eens zal proberen.

Mogelijke valkuilen van omgekeerde psychologie

Er zijn een aantal valkuilen waar u rekening mee moet houden voordat u besluit omgekeerde psychologie te gebruiken.

Schade aan uw relaties

Als andere mensen het gevoel hebben dat je ze opzettelijk probeert te manipuleren, kan dat het vertrouwen dat ze in je hebben, vernietigen . Als het een hardnekkig probleem wordt, kunnen ze altijd je motieven in twijfel trekken en je advies niet vertrouwen.

Omdat ze niet kunnen vertrouwen op wat je zegt, zal de ander het gevoel hebben dat ze nooit kunnen weten wat je echt wilt. Dit kan jullie relatie ernstig ondermijnen, wat giftig kan zijn.

Het potentieel om averechts te werken

Een andere valkuil van omgekeerde psychologie is dat als de persoon die je probeert te overtuigen jouw mening waardeert of een meegaand persoon is die liever met de stroom meegaat dan de boel op stelten zet, je misschien het tegenovergestelde krijgt van wat je werkelijk wilt.

In plaats van te reageren door het tegenovergestelde te kiezen van wat je suggereert, zullen ze het gewoon eens zijn. Op dat punt moet je meegaan met wat je niet wilde.