Wat is wederkerig determinisme?

Reciproke determinisme is een centraal concept van Albert Bandura’s theorie over sociaal leren . Reciproke determinisme, ook bekend als triadische reciprociteit, is een model dat bestaat uit drie factoren die gedrag beïnvloeden: het individu (inclusief hoe ze denken en voelen), hun omgeving en het gedrag zelf.

Eerdere theorieën over leren, zoals die van BF Skinner, beweerden dat het gedrag van mensen altijd werd bepaald door de omgeving. Dat mensen niets meer waren dan passieve ontvangers van invloeden uit de omgeving. 

Maar volgens Bandura beïnvloedt niet alleen de omgeving iemands denken, maar beïnvloedt hun daaropvolgende gedrag hun omgeving. Met andere woorden, de omgeving beïnvloedt hoe een persoon denkt en voelt, wat op zijn beurt hun gedrag beïnvloedt, wat weer van invloed is op de omgeving, enzovoort.  

Gedragsfactoren in wederkerig determinisme

Volgens het concept van reciproque determinisme wordt het gedrag van een persoon beïnvloed door cognitieve processen en omgevingsfactoren zoals sociale stimuli. Stel bijvoorbeeld dat een kind zich misdraagt ​​omdat het school niet leuk vindt. Dit resulteert in een berisping van de leraar, wat ertoe kan leiden dat het kind zich nog meer misdraagt.

Omgevingsfactoren in wederkerig determinisme

De omgevingscomponent verwijst naar de context waarin het gedrag plaatsvindt. Meer dan de fysieke omgeving van een persoon, omvat dit ook zijn sociale omgeving. Specifiek, welke mensen aanwezig zijn (of afwezig) en de houdingen, overtuigingen en ideeën die deze mensen hebben.

Dus als het kind uit het vorige voorbeeld door een leraar wordt uitgescholden omdat hij in de klas praat, heeft dat niet alleen effect op hemzelf, maar ook op de sfeer in de klas voor de andere leerlingen, en dan hebben we het nog niet eens over de leraar.

Persoonlijke factoren in wederkerig determinisme

Het individuele component omvat alle kenmerken die in het verleden zijn beloond. Persoonlijkheids- en cognitieve factoren spelen een belangrijke rol in hoe een persoon zich gedraagt, inclusief alle verwachtingen, overtuigingen en unieke persoonlijkheidskenmerken van het individu .

Het gedrag zelf is iets dat op een bepaald moment of in een bepaalde situatie wel of niet versterkt kan worden. Als de vorige leerling weet dat de leraar hem of haar eerder zal belonen als hij of zij wacht tot het einde van de schooldag om zich slecht te gedragen, zal hij of zij waarschijnlijk zijn of haar gedrag aanpassen.

Een voorbeeld van wederkerig determinisme

Natuurlijk hoeft de situatie niet negatief te zijn.

Stel je een verlegen student voor die normaal gesproken op zichzelf blijft ( persoonlijke factor) , die op de eerste schooldag de klas binnenloopt en ziet dat de andere studenten al zitten ( omgevingsfactor ). De verlegen student probeert achterin de klas te glippen om te voorkomen dat hij het middelpunt van de aandacht wordt ( gedragsfactor ).

Maar als een klasgenoot die vooraan in de klas zit de verlegen leerling uitbundig begroet en hem of haar uitnodigt om naast hem of haar te komen zitten, dan heeft de omgeving een nieuwe bekrachtigende stimulus geïntroduceerd (de vriendelijke leerling). Dit kan leiden tot een verandering in de normale routine van de leerling en tot een verandering in zijn of haar gedrag.

Zelfredzaamheid en wederkerig determinisme

Reciprocal determinism wordt ook geassocieerd met self-efficacy , of het niveau van geloof van een persoon in zijn eigen vermogen om zijn doelen te bereiken. Self-efficacy vertegenwoordigt een persoonlijke factor in reciproke determinism. Mensen met een hoge self-efficacy zijn waarschijnlijker zelfverzekerd bij het benaderen van problemen (het gedrag), wat betekent dat ze waarschijnlijker succesvol zullen zijn in verschillende situaties (de omgeving). 

In situaties waarin iemand een lage zelfredzaamheid heeft, zoals een leerling in de klas die geen vertrouwen heeft in zijn of haar vermogen om het goed te doen, kan het helpen om aspecten van de omgeving aan te passen. Bijvoorbeeld, een leraar die extra ondersteunende middelen en aanmoediging biedt, kan helpen om succes te bevorderen, wat vervolgens het succes kan verbeteren en het gevoel van zelfredzaamheid van een leerling kan vergroten.

Een woord van Verywell

Bandura’s theorie vertegenwoordigde een belangrijke verschuiving van het gedragsperspectief naar een meer sociaal-cognitieve benadering van het begrijpen van gedrag. Behavioristen suggereerden dat het de omgeving was die het individuele gedrag bijna volledig vormgaf.

Ondertussen erkende Bandura het belang van de bidirectionele relatie tussen individuen, hun gedragingen en de omgeving. Dit suggereert dat hoewel mensen zeker worden beïnvloed door de dingen die ze in hun omgeving ervaren, ze ook de macht hebben om een ​​verandering in hun situatie en omstandigheden teweeg te brengen door hun eigen keuzes en gedragingen.