Wat is reactievorming?

Wat is reactievorming?

In de psychologie is reactievorming een verdedigingsmechanisme waarbij een persoon onbewust een ongewenste of angstwekkende impuls vervangt door het tegenovergestelde, vaak op een overdreven of opzichtig manier geuit.

Een klassiek voorbeeld is een jonge jongen die een jong meisje pest omdat hij zich, op een onbewust niveau, tot haar aangetrokken voelt. Bewust kan hij de realiteit van zijn romantische gevoelens niet onder ogen zien, dus uit hij afkeer jegens haar in plaats van waardering.

Geschiedenis van reactievorming

Het concept van afweermechanismen werd voor het eerst aan het eind van de 19e eeuw voorgesteld door Sigmund Freud als onderdeel van zijn psychoanalytische theorie. Terwijl Freud de discussie over afweermechanismen begon, bracht zijn dochter Anna Freud het idee verder door 10 belangrijke afweermechanismen voor te stellen in haar invloedrijke boek, The Ego and the Mechanisms of Defense, gepubliceerd in 1936. Een van die 10 afweermechanismen was reactieformatie.

Hoe reactievorming te herkennen

Reactievorming is een manier voor het ego om zichzelf te verdedigen tegen gedachten of gevoelens die een individu onacceptabel vindt vanwege persoonlijke, familiale, gemeenschaps- of maatschappelijke normen. Hoewel dit het zelfvertrouwen van het individu op dit moment kan beschermen, kan dit na verloop van tijd problematisch worden. Het onderdrukt iemands authentieke zelf, wat iemands welzijn schaadt.

Helaas kan reactievorming in het dagelijks leven bijzonder lastig te herkennen zijn. Iemand die zijn ego op deze manier verdedigt, kan extreem gepassioneerd zijn over de overtuigingen en voorkeuren die hij naar buiten toe uitdrukt, terwijl zijn ware overtuigingen begraven blijven in het onderbewustzijn.

Leren over verdedigingsmechanismen en het onderzoeken van uw gedrag kan u helpen bepalen of u reactievorming gebruikt om uzelf te beschermen tegen ongewenste gedachten of gevoelens. Een professional in de geestelijke gezondheidszorg kan u het beste door dit proces begeleiden, aangezien hij of zij uw gedrag met u kan onderzoeken en een objectiever perspectief kan bieden.

Voorbeelden van reactievorming

Hoewel het formuleren van reacties misschien tegenstrijdig lijkt, zijn er veel scenario’s waarin iemand openlijk een bepaalde mening aanhangt, terwijl hij onbewust het tegenovergestelde voelt.

Hier zijn enkele aanvullende voorbeelden van reactievorming:

• Tijdens de adolescentie, wanneer mensen zich psychologisch willen losmaken van hun ouders, uit een tiener minachting voor hun ouders om te voorkomen dat ze enige gevoelens van liefde of genegenheid voor hen erkennen.
• Het zelfvertrouwen van een man wordt bedreigd als hij niet mannelijk genoeg is. Hij compenseert dit door zich agressief en macho te gedragen.
• Een drugsverslaafde predikt luidkeels tegen middelenmisbruik en voor onthouding ervan.
• Mensen die hun boosheid en agressieve verlangens niet bewust kunnen accepteren, gedragen zich kalm en passief.
• Een jongeman die verlangt naar romantiek, maar geen vrouw lijkt te kunnen vinden die zijn gevoelens beantwoordt, beschermt zijn ego door seksistische en vrouwenhatende opvattingen te uiten.
• Een vrouw beweert dat zij en haar moeder een perfecte relatie hebben, terwijl de twee in werkelijkheid een verleden vol strijd en conflicten hebben.

Bewijs voor reactievorming

Hoewel niet alle verdedigingsmechanismen stand hebben gehouden bij nauwkeurig onderzoek, hebben veel onderzoeken overtuigend bewijs geleverd voor het ontstaan ​​van reacties.

• In een review uit 1998 van het onderzoek naar reactievorming ontdekten Baumeister, Dale en Sommer dat onderzoeken aantoonden dat mensen reactievorming vertonen en dat dit het ego verdedigt, zoals Freud verwachtte.  Hun review onthulde dat onderzoeken die alles onderzochten, van reacties op negatieve feedback over zichzelf tot verschillende vormen van vooroordelen, aantoonden dat wanneer het zelfvertrouwen van mensen werd bedreigd, ze reageerden door te beweren dat ze het tegenovergestelde geloofden van hun ware gevoelens.
• Uit een onderzoek bleek bijvoorbeeld dat vrouwen die veel seksuele schuldgevoelens hadden, minder opgewonden raakten als ze werden blootgesteld aan erotische stimuli, ook al lieten fysiologische metingen zien dat ze in werkelijkheid meer opgewonden raakten dan andere deelnemers.
• Op dezelfde manier reageerden deelnemers aan een ander onderzoek, toen ze zich door manipulatie volledig beschuldigd voelden van seksisme, en vervolgens lazen over een zaak van seksediscriminatie waarin een man in plaats van een vrouw werd aangenomen, door strengere straffen voor de universiteit te steunen dan de controlegroepen.
• Op vergelijkbare wijze gaven blanke deelnemers aan een derde onderzoek die egalitaire opvattingen hadden, meer aan een zwarte bedelaar nadat ze het lab hadden verlaten dan degenen die niet van racisme waren beschuldigd, toen ze te horen kregen dat fysiologische feedback aangaf dat ze racistische opvattingen hadden over zwarten

Recentere onderzoeken leveren opnieuw bewijs voor het ontstaan ​​van reacties.

In een onderzoek uit 2012 gebruikten Weinstein en haar collega’s bijvoorbeeld een test om de impliciete seksuele geaardheid van deelnemers te meten en vroegen hen om hun seksuele geaardheid expliciet te benoemen. De onderzoekers ontdekten dat wanneer er een discrepantie was tussen de impliciete en expliciete seksuele geaardheid van deelnemers, zij eerder geneigd waren om degenen die zich identificeerden als homoseksueel met vijandigheid te beschouwen.

Deze deelnemers rapporteerden een grotere homofobie, waren eerder geneigd om anti-homobeleid te onderschrijven en vertoonden een hogere impliciete vijandigheid jegens homoseksuele personen – een krachtig bewijs van reactievorming.  

Hoe reactievorming aan te pakken

Samenwerken met een counselor of therapeut om een ​​reactieformatie te identificeren betekent dat u gedachten en impulsen moet herkennen die u waarschijnlijk ongemakkelijk vindt. Het doel is om de onderliggende gedachten of impulsen te onderzoeken en uiteindelijk te accepteren die de angst veroorzaakten die in de eerste plaats leidde tot de reactieformatie. Dit kan een uitdagend en langdurig proces zijn.

Bijvoorbeeld, een individu kan overkomen als vriendelijk en easy-going, maar in werkelijkheid een hekel hebben aan de meeste van zijn vrienden. Een counselor zou het individu helpen de discrepantie tussen zijn gevoelens en gedrag te identificeren, onderzoeken waarom zijn afkeer van zijn vrienden angst veroorzaakt en hem vervolgens helpen zijn ware gevoelens te accepteren.