Elizabeth Fernandez/Moment/Getty Images
Sluit deze videospeler
Het Barnum-effect is een vorm van cognitieve bias , wat betekent dat het een manier van denken is waarin we informatie filteren door de lens van onze subjectieve realiteit. In dit geval is onze bias om te denken dat generalisaties op ons persoonlijk van toepassing zijn.
“Het Barnum-effect treedt op wanneer we iets te hard zoeken en persoonlijke betekenis vinden in dingen die algemeen of neutraal zijn,” legt Dr. Edward Ratush uit , een door de Raad gecertificeerde psychiater en medeoprichter van SOHOMD. Dit fenomeen staat ook bekend als de Barnum-bias en het Forer-effect, omdat het in 1948 werd bedacht door Bertram R. Forer. Het werd in de volksmond het Barnum-effect genoemd dankzij PT Barnum, de circusartiest die mensen het gevoel gaf dat hij ze persoonlijk kende toen hij brede, declaratieve uitspraken deed.
De kans is groot dat je op een bepaald moment in je leven slachtoffer bent geworden van het Barnum-effect. Als je je ooit hebt kunnen identificeren met je horoscoop , of hebt gevoeld dat de overpeinzingen van een waarzegger waar waren voor jou, je persoonlijkheid en/of je levenservaring, dan ben je er vatbaar voor. We bespreken de psychologie achter dit fenomeen, hoe je de prevalentie ervan in je dagelijkse leven kunt herkennen en hoe je de invloed ervan op je kunt verminderen.
Inhoudsopgave
De psychologische basis van het Barnum-effect
De grootste reden dat we vatbaar zijn voor het idee dat een algemene uitspraak een betekenis heeft die specifiek is voor ons, is omdat we instinctief verbinding zoeken en deel willen uitmaken van het grotere geheel. Als we geïsoleerd en losgekoppeld zijn, gedijen we niet. “Mensen zijn biologisch ontworpen om verbindingen te zoeken met elkaar en de wereld om ons heen,” zegt Ratush.
Naast het willen verbinden, willen we ook dat het leven betekenisvol is. “De zoektocht naar betekenis is in essentie wat het betekent om mens te zijn,” legt Ratush uit. Door te geloven dat een horoscoop over jouw individuele leven spreekt, of dat een magiër echt jouw gedachten heeft gelezen om te weten welke kaart je hebt gekozen, geven we betekenis aan anderszins betekenisloze gebeurtenissen.
Het leven voelt het meest betekenisvol als het prettig is, en we geloven liever positieve dingen over onszelf dan negatieve. Op onze beurt zijn we eerder geneigd om het Barnum-effect te accepteren als het ons of ons leven op een prettige manier beschrijft, dan op een kritische manier.
Ten slotte zorgt het Barnum-effect ervoor dat we niet te veel hoeven na te denken . “Het menselijk brein verzet zich er bewust tegen om te veel na te denken over de meeste dingen, tenzij het wordt uitgelokt om op een dieper niveau na te denken,” zegt Ratush, die eraan toevoegt dat “wanneer we onszelf associaties zien maken met iets zo breeds als een horoscoopvoorspelling, de ‘openbaringen’ waar we op uitkomen niet gebaseerd zijn op een diepgaande analyse. Ze zijn eerder het resultaat van hoe we ons voelden toen we de beschrijving lazen.”
Door de noodzaak om diepgaand te analyseren te ondermijnen en op onze beurt te geloven dat algemene uitspraken relevant zijn voor ons leven, voelen we ons verbonden met anderen, geloven we dat het leven betekenisvol is en zorgen we ervoor dat onze hersenen niet te hard hoeven te werken. Het is geen wonder dat deze vooringenomenheid bestaat!
Voorbeelden van het Barnum-effect
Het Barnum-effect is een beetje verraderlijk; het speelt zich af in onze levens op manieren die u misschien nog nooit heeft overwogen. Hier zijn enkele voorbeelden ervan.
- Het geloof dat een horoscoop verband houdt met uw leven en u zinvol advies biedt
- Denken dat een goocheltruc kan gebeuren omdat ze je gedachten kunnen lezen
- Reageren op memes alsof ze over jou gaan
- Het afnemen van persoonlijkheidstesten en het accepteren van de resultaten alsof ze specifiek voor jou zijn
- Het gevoel hebben dat een waarzegger, medium of paragnost alles over je leven weet
- Fortune cookies lezen en denken dat ze over jou gaan
Implicaties van het Barnum-effect
De belangrijkste implicatie van het Barnum-effect is dat het ons naïef kan maken. Wanneer we kwetsbaar worden om dingen te geloven die niet per se waar zijn, worden we kwetsbaarder. Wat betreft welke ideeën het meest waarschijnlijk leiden tot het Barnum-effect, “zijn mensen gemakkelijker te identificeren met niet-bindende, positieve content en dit maakt ons vatbaar voor naïviteit,” zegt Ratush.
Die kwetsbaarheid kan ertoe leiden dat we worden uitgebuit. “Daarom azen oplichters op mensen die op de een of andere manier worstelen. Het is makkelijker om een connectie te maken omdat het doelwit al op de automatische piloot draait,” legt Ratush uit. Hij merkt op dat “ze kwetsbaarder zijn en eerder geloven dat een heel algemeen aanbod eigenlijk iets heel speciaals is, dat alleen voor hen bedoeld is, en eerder geneigd zijn om iets terug te doen.”
Door te geloven dat algemene uitspraken waarheden over ons en ons leven bevatten, kunnen we ons gevoel van aarding verliezen. Op zijn beurt kan het Barnum-effect ertoe leiden dat we worden uitgebuit door anderen die misbruik maken van onze kwetsbaarheid.
Strategieën om het Barnum-effect te herkennen en te verzachten
Iedereen is wel eens slachtoffer van dit effect, maar dat betekent niet dat we er geen controle over kunnen krijgen. Bewustzijn en tegenwoordigheid van geest zijn de sleutel om niet ten prooi te vallen aan het Barnum-effect.
De eerste stap om te voorkomen dat het de overhand krijgt, is simpelweg onthouden dat het Barnum-effect bestaat. “”De beste verdediging die we hebben, is het erkennen van het Barnum-effect,” zegt Ratush.
Wanneer we onszelf dwingen om ons meer te concentreren op de inhoud van een uitspraak, is het vaak gemakkelijk om te beseffen hoe breed de uitspraak is en hoe deze op veel manieren kan worden toegepast.
DR. EDWARD RATUSH
Content met een scherper oog tot je nemen is de sleutel. Let op wat je leest, bekijkt of hoort en hoe je je daarbij voelt. Zodra je begint te denken dat iets specifiek over jou en je leven gaat, pauzeer dan even. Bedenk dat het Barnum-effect bestaat en dat het je oordeel kan vertroebelen.
Mindful en consciëntieus zijn is een gewoonte, en er is niemand die boven de cognitieve bias van dit effect staat. “Alle menselijke hersenen zijn zo bedraad, dus iedereen is vatbaar voor het Barnum-effect,” bevestigt Ratush.
De stress in je leven onder controle houden is een extra manier om niet ten prooi te vallen aan het Barnum-effect. “Het vermogen om te stoppen, te focussen en te reflecteren op de inhoud voor ons wordt dramatisch beïnvloed door hoeveel stress de hersenen al ervaren,” zegt Ratush. Hij vertelt ons dat “mensen die meer druk of stress ervaren, eerder geneigd zijn om mentaal snelkoppelingen te maken en vatbaarder zijn voor het Barnum-effect.”
Maak regelmatig een inventarisatie van uw stressoren en doe wat u kunt om uw stressniveau beheersbaar te houden en niet overweldigend. Denk bijvoorbeeld aan het nemen van rustpauzes, het beoefenen van mindfulness of het vrijmaken van tijd voor diepe ademhaling .
Laatste gedachten
Het Barnum-effect is een cognitieve bias waar we allemaal slachtoffer van worden, vanwege de manier waarop onze hersenen zijn bedraad. Maar het herkennen ervan is de grootste stap om het te overwinnen. Door niet alleen aandacht te besteden aan de media die je tot je neemt, maar ook aan hoe je je erdoor voelt en de conclusies die je eruit trekt, kun je voorkomen dat je er slachtoffer van wordt.
Begrijp dat het menselijk is om te relateren aan algemene ideeën en ze door een persoonlijke lens te zien, en vergeef jezelf dat je gelooft in alles wat je rationele brein je vertelt dat niet waar is. Door bewuster te zijn van onze neiging om de wereld door de lens van onze eigen ervaringen te zien, kunnen we door het leven gaan met minder impact van het Barnum-effect.