De affectheuristiek en besluitvorming

chocolade afwegen tegen een appel

Chris Ryan/Getty Images


In één oogopslag

De affectheuristiek beïnvloedt je beslissingen. Het is wanneer je hersenen een “mentale shortcut” nemen en je gevoelens een belangrijke rol spelen in de keuzes die je maakt.

In de psychologie is de affectheuristiek een mentale shortcut die mensen gebruiken om beslissingen te nemen die sterk beïnvloed worden door wat ze op dat moment voelen. In essentie speelt je affect (een psychologische term voor emotionele respons) een cruciale rol in de keuzes die je maakt.

Een psychologische term voor een emotionele reactie is ‘affect’.

Je emoties beïnvloeden al je keuzes, groot en klein. Je neemt bijvoorbeeld eerder risico’s of probeert nieuwe dingen als je blij en zelfverzekerd bent, en minder als je je down en onzeker voelt. Als je ooit op je ‘onderbuikgevoel’ hebt vertrouwd bij een moeilijke beslissing, dan heb je vertrouwd op de affectheuristiek.

U weet immers misschien al dat u eerder risico’s neemt of nieuwe dingen probeert als u blij bent, maar minder snel het risico neemt als u zich somber voelt. Als u ooit op uw ‘onderbuikgevoel’ hebt vertrouwd bij een moeilijke beslissing, vertrouwt u waarschijnlijk op de affectheuristiek.

In de psychologie is een heuristiek een mentale shortcut die mensen in staat stelt om snel en efficiënt beslissingen te nemen. In dit geval is het de manier waarop je je voelt (je affect) ten opzichte van een bepaalde stimulus die de beslissingen die je neemt beïnvloedt.

Laten we het eens hebben over hoe de affectheuristiek  van  toepassing is op uw dagelijks leven. Ook bespreken we enkele voorbeelden van hoe de heuristiek u helpt bij het nemen van beslissingen. 

Druk op Play voor advies over het nemen van beslissingen

Deze aflevering van The MindWell Guide Podcast, gepresenteerd door Amy Morin, LCSW, deelt een eenvoudige manier om een ​​moeilijke beslissing te nemen. Klik hieronder om nu te luisteren.

Volg nu : Apple Podcasts / Spotify / Google Podcasts

Affect Heuristiek: Hoe het werkt 

Uw gevoelens over de relatieve ‘goedheid’ of ‘slechtheid’ van een bepaalde persoon, object of activiteit beïnvloeden de keuzes die u daarover maakt. 

Dus, hoeveel beïnvloeden uw  emoties uw besluitvorming en hoe beïnvloedt dit uw leven? Dit is wat onderzoek heeft aangetoond: 

  • Wanneer u zich in een positieve emotionele staat bevindt, is de kans groter dat u een activiteit ervaart als iets dat meer voordelen en minder risico’s met zich meebrengt
  • Als uw emotionele staat daarentegen negatief is, is de kans groter dat u een activiteit als weinig (of helemaal geen) voordeel ziet en veel meer risico’s met zich meebrengt

Affect Heuristiek: Voorbeeld

Hier is een voorbeeld van de affect-heuristiek in actie. Stel je twee kinderen voor die in een plaatselijk park spelen: Miguel en Jenny. 

Miguel heeft veel tijd doorgebracht met plezier maken op de schommels bij de buren, dus hij heeft alleen maar positieve gevoelens als hij de schommel in het park ziet. Hij besluit meteen dat de schommels een goede keuze zijn (bijv. hoge voordelen, laag risico) en rent er gretig naartoe om erop te spelen. 

Jenny had echter onlangs een negatieve ervaring toen ze op de schommels speelde bij een vriendin thuis: ze viel eraf en raakte gewond. Dus als ze de schommels in het park ziet, doet ze een beroep op haar recente, niet zo leuke en enigszins pijnlijke herinnering en besluit dat de schommels een slechte keuze zijn (bijv. weinig voordeel, hoog risico).

Hoe de affectheuristiek uw leven beïnvloedt

De affectheuristiek als vatbaar en nadelen. Hoewel deze mentale shortcuts ons snelle en vaak redelijk accurate keuzes laten maken, kunnen ze ook leiden tot slechte  besluitvorming .

Denk eens aan hoe reclame activiteiten als roken of het eten van lekker maar niet erg voedzaam voedsel kan laten lijken als positieve keuzes. Deze advertenties kunnen de emoties van consumenten beïnvloeden en hen ertoe aanzetten beslissingen te nemen die hun gezondheid niet ondersteunen (en zelfs kunnen schaden). 

Een onderzoek uit 1978 speelde een belangrijke rol in ons begrip van de affectheuristiek. De onderzoekers ontdekten dat oordelen over voordelen en risico’s negatief  gecorreleerd waren — dat wil zeggen hoe groter het waargenomen voordeel, hoe lager het waargenomen risico. Aan de andere kant, hoe riskanter een gedrag leek, hoe minder de waargenomen voordelen ervan waren. 

Gedragingen zoals alcoholgebruik en roken werden gezien als zeer risicovol en weinig nuttig, terwijl zaken als antibiotica en vaccins werden gezien als zeer nuttig en weinig nuttig.

Onderzoekers hebben ook ontdekt dat emoties  de oordelen kunnen beïnvloeden die  mensen vellen over de data die ze krijgen.  In een ouder onderzoek uit 2009 werden clinici recidivecijfers getoond die werden gepresenteerd als waarschijnlijkheden (zoals 30%) of frequenties (zoals 30 van de 100).

De clinici beoordeelden patiënten met psychische problemen als patiënten met een hoger risico wanneer de getallen werden weergegeven als frequenties in plaats van waarschijnlijkheden. Waarom? De onderzoekers dachten dat het presenteren van de gegevens als frequenties ertoe leidde dat de clinici extremere oordelen trokken, omdat het een mentaal beeld creëerde van de patiënt die terugviel in zijn oude gedrag.

Hoe je je emoties uit beslissingen kunt houden 

De affectheuristiek kan een krachtige invloed hebben op onze beslissingen. Dus, hoe kun je ervoor zorgen dat je emoties je niet leiden tot keuzes die je niet ten goede komen? 

Om te beginnen kan het al heel nuttig zijn om je ervan bewust te zijn dat dit gebeurt. Als je opmerkt dat je op dit moment geneigd bent om je te laten beïnvloeden door je gevoelens, kan dat je helpen om even stil te staan ​​en in de toekomst objectievere en helderdere beslissingen te nemen. Onderzoek suggereert ook dat praten tegen jezelf in de derde persoon een effectief hulpmiddel kan zijn om je zelfbeheersing te verbeteren.

Meestal praat je waarschijnlijk tegen jezelf in de eerste persoon, dat wil zeggen door te zeggen: “Ik ben”, “Ik wil” en “Ik heb nodig”. Dit perspectief plaatst je midden in alles wat je op dat moment voelt, waarneemt en ervaart, een drukke plek die gemakkelijk overweldigend kan zijn

Denk er in plaats daarvan over om een ​​verteller te worden die de lezer vertelt wat er met een personage gebeurt, maar wat eigenlijk geen deel uitmaakt van het verhaal. De verteller bevindt zich op een nuttige plek: hij kan zien en horen wat er gebeurt, en hij weet hoe een personage zich voelt en denkt, maar hij hoeft die gevoelens niet zelf te voelen of die gedachten te denken. De verteller staat los van emoties en kan objectief naar wat er gebeurt kijken. 

Probeer het eens: de volgende keer dat u een beslissing moet nemen in een emotioneel moment, pauzeer dan en praat in stilte tegen uzelf in de derde persoon. U kunt de rol van de verteller aannemen om objectief te beschrijven wat er gebeurt. U kunt uw “personage” zelfs wat advies geven over hoe met de situatie om te gaan. 

Stel je bijvoorbeeld voor dat je tegen jezelf gaat zeggen: “Ik kan dit niet, ik ga het verpesten.” 

Ga in plaats daarvan in de vertelmodus en zeg: “[Uw naam] was nerveus, maar had de hele week voorafgaand aan dit moment voorbereidingen getroffen, dus ze hadden de hulpmiddelen en de knowhow om de klus te klaren.” 

Of, voor een beetje zelfvertrouwen, zou je kunnen proberen: “[Jouw naam], het is begrijpelijk dat je nerveus bent omdat je het belangrijk vindt om goed werk te leveren. Maar laat je zenuwen niet de overhand nemen: je hebt hard gewerkt en je bent er klaar voor. Haal diep adem en doe je best.” 

U zult merken dat het gebruik van verhalende zelfpraat u helpt om kalm, beheerst en nuchter te blijven. Het kan er zelfs voor zorgen dat u geen beslissing neemt waar u later spijt van krijgt. 

9 Bronnen
MindWell Guide gebruikt alleen bronnen van hoge kwaliteit, waaronder peer-reviewed studies, om de feiten in onze artikelen te ondersteunen. Lees ons redactionele proces om meer te weten te komen over hoe we feiten controleren en onze content accuraat, betrouwbaar en geloofwaardig houden.
  1. The Decision Lab. Heuristiek uitgelegd .

  2. Lerner JS, Li Y, Valdesolo P, Kassam KS. Emotie en besluitvormingAnnu Rev Psychol . 2015;66:799–823. doi:10.1146/annurev-psych-010213-115043

  3. Mohamad Hjeij, Arnis Vilks. Een korte geschiedenis van heuristiek: hoe is onderzoek naar heuristiek geëvolueerd?Humanities and Social Sciences Communications . 2023;10(1). doi:10.1057/s41599-023-01542-z

  4. Skagerlund K, Mattias Forsblad, Slovic P, Västfjäll D. De affectheuristiek en risicoperceptie – stabiliteit tussen elicitatiemethoden en individuele cognitieve vermogensFrontiers in Psychology . 2020;11. doi:https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.00970

  5. Brush JE. Snelkoppelingen bij het nemen van beslissingen: de goede en de slechte .

  6. Fox-Glassman KT, Weber EU. Wat maakt risico acceptabel? Herbezoek aan de psychologische dimensies van percepties van technologische risico’s uit 1978. J Math Psychol . 2016;75:157-169. doi:10.1016/j.jmp.2016.05.003

  7. Reyna VF, Nelson WL, Han PK, Dieckmann NF. Hoe rekenvaardigheid risicobegrip en medische besluitvorming beïnvloedtPsychol Bull. 2009; 135 (6):943–973. doi:10.1037/a0017327

  8. Moser JS, Dougherty A, Mattson WI, et al. Zelfspraak in de derde persoon vergemakkelijkt emotieregulatie zonder cognitieve controle in te schakelen: convergerend bewijs van ERP en fMRISci Rep . 2017;7(1):4519. doi:10.1038/s41598-017-04047-3

  9. Anna‐Lena Lumma, Weger U. Van binnenuit kijken: een vergelijking van de eerstepersoonsbenaderingen van de studie-ervaringCurrent Psychology . 2021;42(12):10437-10453. doi:https://doi.org/10.1007/s12144-021-02277-3

Aanvullende lectuur

  • Reisberg, D. Het Oxford Handboek voor Cognitieve Psychologie. Oxford: Oxford University Press; 2013.

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top