Lithiumtoxiciteit: soorten, symptomen, diagnose en behandeling

Lithiumtabletten naast lithiumaluminiumsilicaat.

Steve Gorton / Getty Images


Lithiumvergiftiging is een potentieel ernstige aandoening die wordt veroorzaakt door een teveel aan lithium in uw lichaam. Omdat lithium voornamelijk medisch wordt gebruikt als stemmingsstabilisator , komen de meeste gevallen voor bij mensen met een bipolaire stoornis .

Veel mensen die regelmatig lithium gebruiken, ervaren deze medicijnvergiftiging minstens één keer. Het is daarom erg belangrijk dat mensen die dit medicijn gebruiken, op de hoogte zijn van de symptomen. dierbaren en vrienden moeten worden voorgelicht over de symptomen, zodat zij u kunnen helpen als u het zelf niet kunt.

Soorten toxiciteit

Er zijn drie soorten lithiumtoxiciteit: acuut, chronisch en acuut-op-chronisch. 

Acute toxiciteit

Acute lithiumtoxiciteit treedt op wanneer iemand die helemaal geen lithium gebruikt, het inneemt. Dit kan gebeuren wanneer een familielid pillen uit de verkeerde fles neemt, wanneer een kind in de medicijnen van een ouder stapt, of bij een zelfmoordpoging van iemand die geen lithium gebruikt.

Acute toxiciteit kan, afhankelijk van de ingenomen hoeveelheid, iets minder medische risico’s en minder ernstige symptomen met zich meebrengen dan de andere typen. Dit komt omdat lithium sneller uit uw lichaam verdwijnt als uw lichaam er niet aan gewend is.

Chronische toxiciteit

De chronische vorm van lithiumtoxiciteit kan optreden wanneer u dagelijks lithium inneemt, maar uw serumbloedspiegel is gestegen tot het toxische bereik.  Mogelijke oorzaken voor deze verhoging van het niveau zijn een dosisverhoging, uitdroging, interacties met andere medicijnen en problemen met de nierfunctie.

Dit type toxiciteit wordt minder snel ontdekt dan de andere typen, dus er kunnen ernstigere symptomen optreden voordat het wordt geïdentificeerd. Medicijnen die kunnen bijdragen aan uitdroging of ervoor kunnen zorgen dat uw nieren niet zo goed functioneren als normaal, zijn onder andere diuretica, angiotensine-converterende enzym (ACE)-remmers en niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID’s).

Acute-op-chronische toxiciteit

Wanneer u regelmatig lithium gebruikt en u neemt per ongeluk of expres een hogere dosis dan voorgeschreven, dan kan dit leiden tot acute-op-chronische toxiciteit.

Omdat de niveaus in uw bloed die lithium effectief maken en de niveaus die het giftig maken zo dicht bij elkaar liggen, hoeft de extra hoeveelheid die acute-op-chronische toxiciteit veroorzaakt niet extreem hoog te zijn.

Dit type lithiumvergiftiging wordt beschouwd als de ernstigste vorm, met de grootste kans op langetermijngevolgen.

Testen

Lithium is een zacht metaal dat in de juiste dosering nuttig kan zijn, maar schadelijk als u er te veel van inneemt. Een van de redenen waarom artsen periodiek bloedonderzoek laten doen als u lithium gebruikt, is omdat het verschil tussen een effectieve dosis en een toxische dosis erg klein is.

Wat een veilige, effectieve dosis is voor de ene persoon, kan giftig zijn voor de ander. Hoe hoger uw serumniveau, hoe waarschijnlijker het is dat er zowel bijwerkingen als toxische symptomen optreden (ook wel lithiumvergiftiging genoemd).

Een therapeutisch lithiumniveau ligt ergens tussen de 0,6 en 1,2 milli-equivalenten per liter (mEq/L). Wanneer uw niveau 1,5 mEq/L of meer bereikt, beginnen symptomen van toxiciteit zich te manifesteren.

De toxiciteitsniveaus worden als volgt ingedeeld:

  • Mild: 1,5 tot 2,5 mEq/L
  • Matig: 2,5 tot 3,5 mEq/L
  • Ernstig: boven 3,5 mEq/L

Symptomen

Symptomen van lithiumvergiftiging variëren afhankelijk van het type dat u heeft 

Acute toxiciteit

Veel voorkomende symptomen van acute toxiciteit zijn:

  • Diarree
  • Duizeligheid
  • Misselijkheid
  • Maagpijn
  • Braken
  • Zwakte

Symptomen van het zenuwstelsel die zich later kunnen ontwikkelen, nadat het medicijn is opgenomen, kunnen zijn:

  • Trillende handen
  • Slaperigheid
  • Verwarring of agitatie
  • Onvermogen om uw armen en benen volledig te beheersen (ataxie)
  • Spiertrekkingen
  • Onduidelijke spraak
  • Oogbewegingen die u niet kunt controleren (nystagmus)

In ernstige gevallen kunnen er symptomen optreden zoals:

  • Aanvallen
  • Coma
  • Hersenletsel

In zeldzame gevallen kunnen er hartproblemen ontstaan.

Chronische toxiciteit

In tegenstelling tot acute lithiumvergiftiging hebben mensen met chronische lithiumvergiftiging veel minder kans op maag- en darmproblemen en vertonen ze in plaats daarvan meestal eerst neurologische symptomen, zoals: 

  • Onduidelijke spraak
  • Slaperigheid
  • Ataxie
  • Verwarring of agitatie
  • Bevingen
  • Verhoogde reflexen

Ernstige gevallen van chronische toxiciteit kunnen leiden tot symptomen zoals:

  • Geheugenproblemen en andere cognitieve stoornissen
  • Ernstige bewegingsproblemen
  • Psychose
  • Nierfalen
  • Aanvallen
  • Coma

Als er ernstige symptomen optreden, kunnen deze bij een klein aantal mensen langdurig aanhouden, zelfs na succesvolle behandeling.

Acute-op-chronische toxiciteit

Symptomen van deze aandoening omvatten doorgaans zowel de gebruikelijke gastro-intestinale symptomen van acute toxiciteit als enkele van de ernstige symptomen van chronische toxiciteit. 

Wanneer u hulp moet zoeken

Als u of een dierbare tekenen van lithiumvergiftiging vertoont, vooral als deze ernstig zijn, moet u naar de eerste hulp gaan of 112 bellen. Bel op zijn minst de hulplijn voor vergiftigingen op 1-800-222-1222 voor advies over wat u moet doen.

Neem indien mogelijk de lithiumfles mee, zodat het medisch personeel de naam, dosering en sterkte kan zien. Probeer erachter te komen wanneer de lithium is ingenomen en hoeveel er is ingenomen.

Als u suïcidale gedachten heeft, neem dan contact op met de  National Suicide Prevention Lifeline  op  988  voor ondersteuning en hulp van een getrainde counselor. Als u of een geliefde in direct gevaar verkeert, bel dan 911.

Voor meer informatie over geestelijke gezondheid kunt u terecht in onze  Nationale Hulplijn Database .

Diagnose

Uw arts zal u diagnosticeren op basis van de tekenen en symptomen waarmee u binnenkomt, bevindingen van een lichamelijk onderzoek, uw geschiedenis van lithiumgebruik en een bloedtest om te zien hoe hoog het lithiumgehalte in uw bloed is. Het lithiumgehalte dat in uw bloed wordt aangetroffen, weerspiegelt mogelijk niet hoeveel toxiciteit u ervaart als u acute of acute-op-chronische vergiftiging heeft, dus uw arts zal in dit geval meer vertrouwen op de symptomen die u vertoont.

Behandeling

De behandeling die u krijgt, hangt af van de ernst van de toxiciteit en het type toxiciteit dat u heeft. In alle gevallen krijgt  intraveneuze (IV) vloeistoffen toegediend om ervoor te zorgen dat u niet uitgedroogd raakt en om het lithium uit uw lichaam te verwijderen.

Acute toxiciteit

Afhankelijk van de hoeveelheid die u heeft ingenomen en hoe snel de inname van lithium wordt ontdekt, kan de behandeling bestaan ​​uit actieve kool als u ook andere middelen heeft ingenomen, nierdialyse in ernstige gevallen of volledige darmspoeling, waarbij een polyethyleenglycoloplossing wordt gebruikt om grote hoeveelheden lithium met verlengde afgifte uit uw lichaam te spoelen.

Een volledige darmspoeling wordt alleen uitgevoerd als u geen last heeft van lethargie of verwardheid.

Chronische toxiciteit

Lithium zal uw systeem langzamer leegmaken bij chronische toxiciteit dan bij het acute type. Als uw symptomen vroeg worden ontdekt, kan het verminderen van uw lithiumdosering of het helemaal stoppen ervan voldoende behandeling zijn, waarbij u indien nodig een lagere dosering kunt hervatten. Anders kan een reeks dialysebehandelingen nodig zijn om het overtollige lithium uit uw systeem te verwijderen.

Acute-op-chronische toxiciteit

Intraveneuze vloeistoffen en een dialysekuur worden meestal voorgeschreven bij acute-op-chronische toxiciteit, samen met andere mogelijke symptoomspecifieke behandelingen zoals medicijnen tegen misselijkheid of om aanvallen onder controle te houden.

Vooruitzicht

Wanneer u met lithiumvergiftiging in het ziekenhuis wordt opgenomen, moet u blijven totdat uw symptomen verdwenen zijn en uw lithiumserumniveau lager is dan 1,5 mEq/L. De meeste mensen herstellen zonder problemen van lithiumvergiftiging. 

Een klein aantal mensen met ernstige vergiftiging kan op de lange termijn complicaties hebben, die het meest voorkomen bij acute-op-chronische lithiumvergiftiging. De meest voorkomende problemen hiervan zijn met het zenuwstelsel, maar de schildklier, nieren, bijschildklier en het hart kunnen ook worden aangetast.

Een woord van Verywell

Zorg ervoor dat u met uw arts praat als u nieuwe vrij verkrijgbare of voorgeschreven medicijnen gaat gebruiken om er zeker van te zijn dat ze niet interacteren met lithium. Dit geldt met name voor de eerder genoemde medicijnen die kunnen leiden tot uitdroging of ervoor kunnen zorgen dat uw nieren niet zo goed werken als normaal, waaronder diuretica, ACE-remmers en NSAID’s zoals aspirine, Motrin/Advil (ibuprofen) en Aleve (naproxen).

Zorg er ook voor dat u al uw afspraken nakomt, zodat uw arts uw lithiumspiegel regelmatig kan controleren.

3 Bronnen
MindWell Guide gebruikt alleen bronnen van hoge kwaliteit, waaronder peer-reviewed studies, om de feiten in onze artikelen te ondersteunen. Lees ons redactionele proces om meer te weten te komen over hoe we feiten controleren en onze content accuraat, betrouwbaar en geloofwaardig houden.
  1. Hedya SA, Swoboda HD. Toxiciteit Lithium .

  2. Altschul E, Grossman C, Doughtery R, ​​et al. Lithiumtoxiciteit: een overzicht van pathofysiologie, behandeling en prognose . Practical Neurology . Maart 2016:42–45.

  3. Lithiumtoxiciteit . Amerikaanse Nationale Bibliotheek voor Geneeskunde.

Door Marcia Purse


Marcia Purse schrijft over geestelijke gezondheid en is een voorvechter van bipolaire stoornissen. Ze brengt haar sterke onderzoeksvaardigheden en persoonlijke ervaringen mee in haar schrijfwerk.

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top