Sluit deze videospeler
De self-serving bias is een type cognitieve bias waarbij persoonlijke eer voor successen wordt opgeëist, terwijl negatieve uitkomsten worden toegeschreven aan externe factoren. Hoewel deze bias soms betekent dat je persoonlijke verantwoordelijkheid voor je acties ontloopt, fungeert de self-serving bias ook als een verdedigingsmechanisme dat het zelfvertrouwen beschermt .
De self-serving bias komt voor in een breed scala aan settings, waaronder school, werk, interpersoonlijke relaties, consumentenkeuzes en sport. Het wordt beïnvloed door een scala aan verschillende factoren, waaronder locus of control, motivatie, leeftijd en cultuur.
Inhoudsopgave
Voorbeelden van de zelfdienende bias
Er zijn een aantal verschillende signalen dat de zelfzuchtige vertekening van invloed kan zijn op de manier waarop u gebeurtenissen toeschrijft.
Stel je voor dat je een examen haalt. De zelfzuchtige vooringenomenheid zou je doen geloven dat het komt doordat je hard hebt gestudeerd. Als je daarentegen zakt, zou je kunnen denken dat het komt doordat de docent het onderwerp niet goed heeft uitgelegd, het klaslokaal te warm was of je kamergenoot je de hele nacht wakker heeft gehouden voor het examen.
Al deze dingen kunnen waar zijn, maar ze schetsen geen compleet beeld van alle omstandigheden die hebben geleid tot uw prestatie op de test. Enkele andere voorbeelden van deze bias:
- Na een auto-ongeluk geven beide partijen de andere bestuurder de schuld van het ongeluk.
- Na een rampzalige bijeenkomst met een potentiële klant, geeft een salesvertegenwoordiger de schuld van het verlies van de klant aan de louche praktijken van een concurrent.
- Een high school basketballer gooit in de laatste seconden van een wedstrijd en weet een basket te scoren. Ze schrijven dit volledig toe aan hun vaardigheid in het spel, waarbij ze geluk, de rol van teamgenoten en tegenstanders, enzovoort, buiten beschouwing laten.
Waarom zelfzuchtige vooroordelen voorkomen
Er zijn een aantal verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op de kans dat mensen zelfzuchtige verklaringen voor hun gedrag geven.
Locus van controle
Locus of control omvat persoonlijke overtuigingen over de factoren die ervoor zorgen dat verschillende gebeurtenissen plaatsvinden. Over het algemeen hebben mensen de neiging om een interne locus of control of een externe locus of control te hebben.
Een persoon met een interne locus of control gelooft dat hij/zij veel controle heeft over de gebeurtenissen die in zijn/haar leven gebeuren. Hij/zij kan de eer opeisen voor de geweldige dingen die gebeuren, maar het betekent soms ook dat hij/zij de schuld op zich neemt voor dingen die buiten zijn/haar controle liggen.
Iemand met een externe locus of control zal uitkomsten eerder toeschrijven aan externe krachten. In plaats van te geloven dat ze de macht hebben om te beïnvloeden wat er zal gebeuren, nemen ze aan dat niets wat ze doen enige impact zal hebben en dat alleen externe factoren bepalen wat er zal gebeuren.
Een persoon met een interne locus of control kan zich goed voelen over zijn prestaties, maar hij kan ook schaamte en schuldgevoelens op zich nemen die eigenlijk niet bij hem horen. Een persoon met een externe locus of control vermijdt deze schuldgevoelens, maar voelt zich ook hulpelozer en machtelozer om zijn lot te controleren.
Een persoon met een externe locus of control zal eerder zelfzuchtige verklaringen voor falen gebruiken dan mensen met een interne locus of control. Door de eer voor successen op te eisen en de schuld voor mislukkingen elders te leggen, kunnen ze hun eigenwaarde beschermen.
Motiverende factoren
Verschillende soorten motivatie kunnen ook de self-serving bias beïnvloeden. Wanneer mensen gemotiveerd worden door zelfverbetering, voelen ze de behoefte om interne attributies te gebruiken voor succes en externe attributies voor falen om hun zelfbeeld te verbeteren.
Het beeld dat mensen willen overbrengen aan anderen, of hun zelfpresentatie, heeft ook invloed op zelfdienende toeschrijvingen. Door de eer op te eisen voor positieve uitkomsten en de schuld ergens anders te leggen voor negatieve uitkomsten, kunnen mensen zichzelf in een positiever daglicht stellen aan anderen.
Leeftijd en geslacht
Leeftijd en geslacht hebben aantoonbaar invloed op de self-serving bias. Oudere volwassenen hebben de neiging om meer interne attributies te maken, dat wil zeggen zichzelf de eer te geven voor hun successen. Mannen hebben meer de neiging om externe attributies te maken, wat betekent dat ze de neiging hebben om externe krachten de schuld te geven van hun mislukkingen.
Culturele invloeden
Culturele invloed kan een rol spelen in hoe vaak mensen zich bezighouden met de self-serving bias. Hoewel deze bias vrij wijdverspreid is in de Verenigde Staten en Canada, is het in Aziatische landen veel minder frequent.
Individualistische culturen zoals de VS leggen meer nadruk op persoonlijke prestaties en eigenwaarde, dus het beschermen van het zelf tegen gevoelens van falen is belangrijker. In collectivistische culturen 5 mensen eerder persoonlijk succes toe aan geluk, en falen aan gebrek aan talent.
Er zijn enkele scenario’s waarin zelfzuchtige vooroordelen minder waarschijnlijk zijn. Mensen in romantische relaties en hechte vriendschappen zijn bijvoorbeeld vaak bescheidener. Met andere woorden, je vrienden of je partner houden je in toom met eerlijke kritiek over wanneer een slechte situatie ten minste gedeeltelijk jouw eigen schuld is.
Impact van de zelfdienende bias
In veel gevallen zorgt deze cognitieve bias ervoor dat u uw eigenwaarde kunt beschermen. Door positieve gebeurtenissen toe te schrijven aan persoonlijke kenmerken, krijgt u een boost in zelfvertrouwen. Door externe krachten de schuld te geven van mislukkingen, beschermt u uw eigenwaarde en ontslaat u uzelf van persoonlijke verantwoordelijkheid.
Een voordeel van deze vooringenomenheid is dat mensen hierdoor volharden, zelfs als ze met tegenslag te maken krijgen
Een werkloze werknemer voelt zich misschien meer gemotiveerd om te blijven zoeken naar werk als hij zijn werkloosheid toeschrijft aan een zwakke economie, bijvoorbeeld, in plaats van aan een persoonlijk falen. Een atleet voelt zich misschien meer gemotiveerd om goed te presteren als hij gelooft dat zijn falen tijdens een eerder evenement het gevolg was van slecht weer in plaats van een gebrek aan vaardigheid.
Hoe u de zelfzuchtige bias vermijdt
Hoewel de self-serving bias vrij algemeen is, kan het een aantal negatieve effecten hebben op besluitvorming. Er zijn een aantal strategieën die u kunnen helpen deze bias te vermijden of te voorkomen dat deze uw keuzes op schadelijke manieren beïnvloedt.
- Leer het te herkennen : Als u zich meer bewust wordt van de bias, kunt u situaties realistischer zien. Neem bij het beoordelen van situaties even de tijd om te overwegen of uw beoordelingen beïnvloed kunnen worden door deze bias.
- Oefen zelfacceptatie : Als je je tekortkomingen kunt accepteren en aardig voor jezelf bent, vermindert dat de impact van mislukkingen op je zelfvertrouwen.
- Behandel uzelf met compassie : Kijk naar uzelf met liefde, zelfs als u fouten maakt. Onderzoek heeft aangetoond dat het gebruiken van zelfcompassie negatieve gevoelens en gedachten vermindert.
- Verminder zelfkritiek : Een deel van het beoefenen van zelfcompassie omvat ook het werken aan minder zelfkritiek. Onderzoeken suggereren dat atleten die zelfcompassie gebruiken, minder kritisch zijn op zichzelf nadat ze een fout hebben gemaakt.
Mogelijke valkuilen
Hoewel de self-serving bias het zelfvertrouwen kan beschermen, kan het ertoe leiden dat mensen de verantwoordelijkheid voor hun eigen daden ontlopen. Als ze de situatie niet accuraat kunnen zien, betekent dit dat ze misschien niets leren van hun eigen fouten.
Wanneer iemand depressief is of een laag zelfbeeld heeft, kan dit soort vooringenomenheid vaak worden omgedraaid: ze schrijven positieve resultaten toe aan hulp van buitenaf of zelfs geluk, en geven zichzelf de schuld als er slechte dingen gebeuren.