Sluit deze videospeler
Een van de vele verschillende manieren waarop mensen leren is via een proces dat operante conditionering wordt genoemd, ook wel instrumentele conditionering genoemd . Bekrachtiging in operante conditionering omvat het versterken van een actie door deze te associëren met een gevolg, waardoor die actie een geconditioneerde bekrachtiger wordt.
Een voorbeeld van een geconditioneerde bekrachtiger is als je wilt dat een kind zijn kamer opruimt, bijvoorbeeld, dan kun je dit gedrag bekrachtigen door hem zakgeld te geven elke keer dat hij dat doet. Door dezelfde consequentie (geld) te krijgen elke keer dat hij de actie uitvoert (de kamer opruimen), begint hij dit gedrag te leren.
Het type bekrachtiging dat wordt gebruikt, kan een belangrijke rol spelen in hoe snel een bepaald gedrag wordt aangeleerd en de algehele kracht van de resulterende reactie.
Inhoudsopgave
Begrijpen van versterking
In operante conditionering verwijst “reinforcement” naar alles wat de waarschijnlijkheid vergroot dat een respons zal optreden. Psycholoog BF Skinner bedacht de term in 1937.
Bekrachtiging kan bijvoorbeeld inhouden dat er lof (een bekrachtiger) wordt gegeven direct nadat een kind zijn speelgoed heeft opgeruimd (de respons). Door het gewenste gedrag te bekrachtigen met lof, is de kans groter dat het kind dezelfde actie in de toekomst opnieuw uitvoert.
Een conditionerende bekrachtiger kan alles zijn wat een bepaald gedrag versterkt of bevordert. In een klaslokaal kunnen vormen van bekrachtiging bijvoorbeeld bestaan uit het geven van complimenten, leerlingen vrijlaten van ongewenst werk, of het geven van symbolische beloningen, snoep, extra speeltijd of leuke activiteiten.
Primaire en secundaire versterking
Versterkingen kunnen primair of secundair zijn.
Primaire versterking
Primaire bekrachtiging, die soms onvoorwaardelijke bekrachtiging wordt genoemd, komt van nature voor. Primaire bekrachtigers hebben vaak een evolutionaire basis in die zin dat ze helpen bij het overleven van de soort. Als zodanig hoeven ze niet te worden geleerd om te werken.
Voorbeelden van primaire bekrachtigers zijn:
Genetica kan ook een rol spelen bij primaire bekrachtiging. Onderzoek suggereert bijvoorbeeld dat mensen hun partners deels kiezen op basis van specifieke genetische eigenschappen die zij prefereren.
Secundaire wapening
Secundaire bekrachtiging omvat stimuli die belonend zijn geworden door ze te combineren met een andere bekrachtigende stimulus. In toegepaste gedragsanalyse (ABA) wordt dit ook wel geconditioneerde bekrachtiging genoemd.
Bijvoorbeeld, bij het trainen van een hond kunnen lof en traktaties worden gebruikt als primaire bekrachtigers. Het geluid van een clicker kan worden toegevoegd, met lof en traktaties als secundaire bekrachtiger. Uiteindelijk begint het geluid van de clicker alleen te werken als een geconditioneerde bekrachtiger.
Positieve en negatieve bekrachtiging
Bij operante conditionering zijn er twee verschillende soorten bekrachtiging (naast primaire en secundaire bekrachtigingen). Beide beïnvloeden gedrag, maar op verschillende manieren. De twee soorten zijn:
- Positieve bekrachtiging : hierbij wordt iets toegevoegd om de reactie te vergroten, bijvoorbeeld door een kind een snoepje te geven nadat hij of zij zijn of haar kamer heeft opgeruimd.
- Negatieve bekrachtiging : Dit houdt in dat er iets wordt weggehaald om de respons te verhogen, zoals het annuleren van een toets als leerlingen al hun huiswerk voor de week hebben ingeleverd. Door de aversieve stimulus (de toets) weg te halen, hoopt de docent het gewenste gedrag (het afmaken van al het huiswerk) te verhogen.
Hoewel deze termen de woorden positief en negatief bevatten, is het belangrijk om op te merken dat Skinner deze niet gebruikte om ‘goed’ of ‘slecht’ te betekenen. Denk in plaats daarvan eens na over wat deze termen zouden betekenen als ze wiskundig gebruikt zouden worden.
Positief is het equivalent van een plusteken, wat betekent dat er iets wordt toegevoegd aan of toegepast op de situatie. Negatief is het equivalent van een minteken, wat betekent dat er iets wordt verwijderd of afgetrokken van de situatie.
Voorbeelden van geconditioneerde versterkers uit de echte wereld
Hier volgen enkele voorbeelden uit de praktijk van hoe geconditioneerde bekrachtiging kan worden gebruikt om gedrag te veranderen.
Positieve bekrachtiging
Tijdens de training voor je kantoorsoftbalteam roept de coach “Goed gedaan!” nadat je een bal gooit. Hierdoor is de kans groter dat je de bal nog een keer op dezelfde manier gooit. Dit is een voorbeeld van positieve bekrachtiging.
Een ander voorbeeld is dat u op het werk de verkoopquota van uw manager voor de maand overschrijdt, waardoor u een bonus ontvangt als onderdeel van uw salaris. Geld is een geconditioneerde versterker, waardoor het waarschijnlijker is dat u de volgende maand opnieuw probeert de minimale verkoopquota te overschrijden.
Negatieve versterking
Je gaat naar je dokter en haalt je jaarlijkse griepprik om te voorkomen dat je griep krijgt. In dit geval voer je een bepaald gedrag uit (een prik halen) om een aversieve stimulus (ziek worden) te vermijden. Dit is een voorbeeld van negatieve bekrachtiging.
Een ander voorbeeld is als je aloë vera gel op een verbrande huid smeert om te voorkomen dat de verbranding pijn doet. Het aanbrengen van de gel voorkomt een aversieve uitkomst (pijn), dus dit is een voorbeeld van negatieve bekrachtiging. Omdat het vertonen van het gedrag een aversieve uitkomst minimaliseert, is de kans ook groter dat je in de toekomst opnieuw aloë vera gel gebruikt.
Versterking en reactiesterkte
Hoe en wanneer versterking wordt geleverd, kan de algehele sterkte van een respons beïnvloeden. De volgende kwaliteiten kunnen de sterkte van een respons meten en beschrijven:
- Nauwkeurigheid : Leverde de bekrachtiging het gewenste resultaat op?
- Duur : Hoe lang duurde de reactie?
- Frequentie : Hoe vaak kwam de reactie voor?
- Persistentie : vond de reactie elke keer plaats?
Versterkingsschema’s
De timing van wanneer een bekrachtiger wordt gepresenteerd kan worden gemanipuleerd. Tijdens de vroege stadia van leren wordt vaak continue bekrachtiging gebruikt. Dit houdt in dat een reactie elke keer dat deze voorkomt wordt bekrachtigd, zoals het geven van een beloning aan een puppy elke keer dat hij buiten plast.
Zodra een gedrag is verworven, kan een schema voor gedeeltelijke bekrachtiging worden gebruikt. De vier belangrijkste typen gedeeltelijke bekrachtiging zijn:
- Vaste-intervalschema’s : het versterken van bepaald gedrag nadat een bepaalde tijdsperiode is verstreken.
- Vaste-ratio schema’s : het versterken van bepaald gedrag nadat een bepaald aantal reacties heeft plaatsgevonden.
- Variabele-intervalschema’s : het versterken van het gedrag nadat een onvoorspelbare periode is verstreken.
- Variabele-ratio schema’s : het versterken van het gedrag na een onvoorspelbaar aantal reacties.
Een woord van Verywell
Reinforcement speelt een essentiële rol in het operante conditioneringsproces. Wanneer het op de juiste manier wordt gebruikt, kan dit een effectief leermiddel zijn om wenselijk gedrag aan te moedigen en onwenselijk gedrag te ontmoedigen.
Het is belangrijk om te onthouden dat wat bekrachtiging inhoudt, per persoon kan verschillen. In een klaslokaal kan het ene kind bijvoorbeeld een traktatie bekrachtigend vinden, terwijl een ander onverschillig staat tegenover zo’n beloning. En als een kind alleen aandacht van zijn ouders krijgt als hij wordt uitgescholden, kan die aandacht het wangedrag juist bekrachtigen.
Als u meer leert over hoe bekrachtiging werkt, krijgt u beter inzicht in hoe verschillende soorten bekrachtiging bijdragen aan leren en gedrag.