Wat betekent het om de zondebok van je familie te zijn?

Zondebokgebruik verwijst naar het geven van de schuld aan een persoon of groep voor iets slechts dat is gebeurd of dat iemand anders heeft gedaan

Zondebokvorming kan plaatsvinden om het imago van de familie of mensen die in de familie worden bevoordeeld te beschermen, niet alleen het zelf. Het is gebruikelijk dat één persoon tot zondebok wordt gemaakt, maar het kan met meer dan één persoon gebeuren.

In gezinnen met ongezonde dynamieken is zondebokvorming heel gewoon. Het begint vaak in de kindertijd, wanneer kinderen de schuld krijgen van alle problemen in disfunctionele gezinnen. De term ‘zondebok’ komt uit de Bijbel.

In het boek Leviticus voeren de Israëlieten een ceremonie uit waarin ze hun zonden op een “ontsnappingsbok” richten. Daarna laten ze de bok vrij in de woestijn om metaforisch de slechtheid uit hun gemeenschap te zuiveren. De zondebok draagt ​​dan de last om de misdaden van een stam, gemeenschap of familie op zich te nemen. 

Bovendien resulteert het in een opvoeding waarin de inherente waarde, goedheid en beminnelijkheid van het tot zondebok gemaakte kind worden genegeerd. In plaats daarvan worden beledigingen, pesten, verwaarlozing en misbruik als passend beschouwd voor het kind dat in deze positie wordt gedwongen.

Hoe zondebokken worden gekozen

Er zijn talloze redenen waarom een ​​ouder ervoor kan kiezen om een ​​kind tot zondebok te maken, maar het is nooit de schuld van het kind. Hoewel sommige redenen misschien onzinnig zijn, kunnen enkele willekeurige factoren die dit kunnen beïnvloeden, zijn:

• Geboortevolgorde
• Geslacht
• Uiterlijk/verschijning
• Intellect
• Huidskleur
• Seksuele geaardheid en/of genderidentiteit

Bijvoorbeeld, de enige jongen in het gezin kan het favoriete of gouden kind zijn, terwijl de tweede dochter de rol van zondebok krijgt. Aan de andere kant kan een narcistische ouder de voorkeur geven aan het kind dat de meeste glorie aan het gezin brengt, terwijl hij het kind dat het publieke imago van het gezin niet opkrikt, tot zondebok maakt.

Zondebok als vorm van projectie

In sommige gevallen kunnen ouders kinderen mishandelen die lijken op of doen denken aan hun ex-partners. Biologische kinderen kunnen bijvoorbeeld anders worden behandeld dan stiefkinderen of geadopteerde kinderen in het gezin.

Alleen kinderen van disfunctionele en mishandelende ouders melden dat ze soms het gouden kind zijn, en soms de zondebok. Hetzelfde kind kan deze rollen op zich geprojecteerd krijgen, wat aangeeft hoe getroebleerd ouders zijn die zich met dit gedrag bezighouden.

Ouders die hun kinderen tot zondebok maken, hebben vaak niet het vermogen om introspectie te bedrijven en hun projecties te begrijpen. Ze zijn misschien opgegroeid in disfunctionele gezinnen waarin sommige kinderen tot zondebok werden gemaakt en andere gouden kinderen . Ze kunnen ook een persoonlijkheidsstoornis hebben, zoals een narcistische persoonlijkheidsstoornis of borderline persoonlijkheidsstoornis , waardoor ze anderen idealiseren en devalueren of zwart-wit denken .

Helaas hebben kinderen de neiging om te internaliseren dat zij het probleem zijn en hebben ze niet de levenservaring om te herkennen dat ouders die hen tot zondebok maken, degenen zijn met het probleem. Ze weten niet dat liefhebbende en volwassen ouders kinderen niet in “allemaal goed” of “allemaal slecht” rollen verdelen, maar erkennen dat iedereen sterke en zwakke punten heeft. 

Gevolgen van zondebok zijn

Het is duidelijk dat zondebok zijn kinderen in het nadeel brengt. Enkele manieren waarop dit in hun leven kan blijken, zijn:

• Trauma : Als je de liefde van je familie wordt ontnomen, als de ‘slechte’ in het huishouden wordt gezien en als je positieve eigenschappen worden genegeerd, kan dat een kind een leven lang emotionele en psychologische stress bezorgen, waarin het moeite heeft om te geloven dat hij/zij goed, waardig, competent of aardig is.
• Giftige relaties en omgevingen : Het kan er ook toe leiden dat deze personen vriendschappen, romantische relaties en werkomgevingen aangaan die misbruikend en schadelijk zijn. 
• Normaliseren van disfunctioneel gedrag : Disfunctioneren en mishandeling voelen vaak ‘normaal’ aan voor de zondebokken in het gezin, waardoor het voor hen moeilijk is om gevaarlijke mensen en plaatsen te herkennen voordat er schade wordt aangericht.
• Moeilijkheden met grenzen : Het feit dat gaslighting veel voorkomt in disfunctionele gezinnen, maakt het voor mishandelde personen lastig om grenzen te stellen en te herkennen wanneer het gedrag van anderen de grens overschrijdt. Ze zijn eerder geneigd te denken dat ze overdrijven, te gevoelig zijn of hun oordeel niet kunnen vertrouwen.
• Zelf-sabotage of zelfbeschadiging : Zondebokken hebben de neiging om de schadelijke boodschappen die ze over zichzelf hebben ontvangen vanaf de geboorte of vroege kindertijd te internaliseren . Dit kan ertoe leiden dat het kind zich bezighoudt met zelf-sabotage of zelfbeschadiging , zoals slecht presteren op school, zelfzorg verwaarlozen, zich bezighouden met riskante activiteiten of gedragingen, en zich op manieren gedragen die erop wijzen dat ze de titel van zondebok verdienen (ook al doet geen enkel kind dat).

Leren van je pijnlijke jeugd

Zondebok zijn is een eenzame, hartverscheurende ervaring voor een kind, maar het kan in sommige gevallen ook een wenselijker uitkomst opleveren. Bijvoorbeeld, de mishandeling die zondebokken in gezinnen ondergaan, is vaak de drijfveer die hen ertoe aanzet het disfunctionele, conflictueuze thuis te verlaten. Ondertussen blijft het gouden kind doorgaans verstrikt in dit schadelijke familiesysteem.

Met andere woorden, zondebok zijn kan iemand de mogelijkheid geven om een ​​giftige familie te zien voor wat het is. Dit kan ertoe leiden dat zondebokken afstand nemen van hun oorspronkelijke families en hulp zoeken om te herstellen van het misbruik dat ze hebben meegemaakt.

Omgaan met zondebokken in de familie als volwassene

Zondebokken dragen de last van het herstellen van een jeugd vol pesten, kleineren, ongelijke behandeling en mishandeling in het algemeen. Ze werden beroofd van de ervaring van opgroeien in een veilig, stabiel thuis waar ze de onvoorwaardelijke liefde van hun ouders of verzorgers hadden. In plaats daarvan kozen de disfunctionele volwassenen in hun leven hen uit voor mishandeling en zetten ze hen op tegen hun broers en zussen of andere familieleden. 

Genezing van jeugdtrauma

Het kan een leven lang duren om te herstellen van dit verwerpelijke gedrag. Daarom is het belangrijk om een ​​professional op het gebied van geestelijke gezondheidszorg te raadplegen die gespecialiseerd is in disfunctionele gezinnen en jeugdtrauma’s, zodat u met het herstelproces kunt beginnen.

Genezing zal voor iedereen anders verlopen, maar mensen die als kind tot zondebok zijn gemaakt, zullen als volwassene moeten beslissen hoe ze met hun familie omgaan.

Wees voorbereid op andere familieleden, vrienden of zelfs vreemden die je ervan overtuigen om je grenzen te heroverwegen. Veel mensen weten weinig over de psychologische tol die disfunctionele gezinnen of ouders met persoonlijkheidsstoornissen, middelenmisbruik of andere problemen op een kind hebben. Buitenstaanders nemen gemakkelijk aan dat omdat zij liefhebbende ouders hadden, iedereen dat ook had.

Sommige mensen raken ook in de war door de publieke persona van een ouder. Als een ouder bijvoorbeeld liefdevol lijkt voor een publiek, kan het idee dat deze persoon in het privéleven misbruik kan maken, leiden tot cognitieve dissonantie . 

Een woord van Verywell

Als je ouders je als volwassene blijven mishandelen, kan het in jouw belang zijn om het contact te verbreken. Sommige zondebokken kunnen er ook voor kiezen om het contact te verbreken als ze geloven dat het misbruik dat ze in hun jeugd hebben ondergaan onvergeeflijk was.  

Andere mensen die in hun jeugd tot zondebok zijn gemaakt, kunnen ervoor kiezen om weinig contact te hebben, wat betekent dat ze duidelijke grenzen hebben over wat voor soort contact ze met hun familieleden willen hebben. Weinig contact kan betekenen dat ze alleen via sms, e-mail of telefoon met familieleden communiceren. Het kan betekenen dat ze familieleden nooit of zelden persoonlijk bezoeken of dat ze bezoeken beperken tot speciale gelegenheden zoals feestdagen, bruiloften, diploma-uitreikingen, geboortes of begrafenissen. 

Hoe u verder gaat, is aan u. Met een ondersteunend systeem, waaronder een geestelijke gezondheidszorgverlener, kunt u bepalen wat het beste voor u is.