Welke rol spelen mannen in de body positivity-beweging?

Terwijl de body positivity-beweging zich richt op vrouwen, kunnen mannen ook worstelen met hun lichaamsbeeld. Voor mannen is het echter iets dat eerder onder de radar blijft, omdat mannen minder snel geneigd zijn om contact op te nemen of omdat ze minder snel een accurate diagnose krijgen. 

Het is begrijpelijk dat de focus vooral op vrouwen ligt – vrouwen worden onevenredig vaak getroffen door stoornissen in het lichaamsbeeld en eetstoornissen – maar ook mannen worden erdoor getroffen en dat roept de vraag op welke plaats mannen in de body positivity-beweging innemen. 

Matt Boyles, personal trainer en oprichter van Fitter Confident You , zegt dat de mannelijke bodypositivitybeweging ‘achterloopt’ omdat problemen met het mannelijke lichaamsbeeld niet als een probleem worden gezien.

“Dat een man zegt dat hij zich niet prettig voelt bij zijn lichaam, of bij hoe de maatschappij hem over zijn lichaam laat voelen, dat is gewoon not done. Er waren ook minder bronnen: tijdschriften die zich richten op vrouwen hebben het al veel langer over lichaamsbeeld en de relatie ervan met ons mentale welzijn, terwijl tijdschriften die zich richten op mannen het gewoon vermeden. Opnieuw spelen ze in op de stereotypen dat mannen daar niet over willen nadenken of praten, ze willen alleen artikelen over trainingen en voetbal,” legt hij uit.

Hoeveel mannen hebben er last van?

Problemen met het lichaamsbeeld bij mannen kunnen al vroeg beginnen. Onderzoeken hebben aangetoond dat ongeveer 25% van de mannelijke adolescenten zich zorgen maakte over hun lichaam en meer gespierde en gedefinieerde spieren wilde , terwijl ongeveer 30% van de mannen op de middelbare schoolleeftijd aangaf dat ze wilden aankomen om er gespierder uit te zien.

We worden volwassen en de statistieken worden er niet minder somber door. Een onderzoek onder 2.102 volwassen mannen door de Mental Health Foundation in het Verenigd Koninkrijk wees uit dat 28% van de respondenten enige angst ervoer over hun lichaamsbeeld. 11% gaf aan zelfmoordgedachten te hebben, terwijl 4% zichzelf opzettelijk pijn deed als gevolg van zorgen over hun lichaamsbeeld.

In het Verenigd Koninkrijk bleek uit een onderzoek uit 2021 van de Campaign Against Living Miserably dat bijna de helft (48%) van de mannen worstelde met hun lichaamsbeeld, terwijl 58% aangaf dat de pandemie een negatieve invloed had op hoe ze over hun lichaam dachten.

21% van de mannen gaf aan dat ze niet in staat zijn om te praten over hoe ze zich voelen, terwijl slechts 26% aangaf tevreden te zijn met hun uiterlijk. 

Volgens de National Eating Disorders Association (NEDA) lijdt ongeveer 0,1% van de mannen op enig moment aan anorexia nervosa, terwijl mannen juist een groter risico lopen om aan de aandoening te overlijden.

Dit kan komen doordat bij mannen de diagnose vaak later wordt gesteld, omdat men ervan uitgaat dat mannen geen eetstoornissen hebben of omdat mannen minder snel hulp zoeken dan vrouwen. 

Victoria Mountford, PhD , klinisch psycholoog, zegt: “Er is minder bekend over eetstoornissen bij mannen en jonge jongens in het algemeen vanwege een gebrek aan onderzoek en het stigma rondom het hebben van een stoornis die als ‘vrouwelijk’ wordt gezien.” 

“Echter, een kwart van de mensen met anorexia zal man zijn en zij hebben slechtere uitkomsten, vaak omdat een diagnose te laat wordt gesteld. Jonge mannen zullen het volledige scala aan eetstoornissen ervaren. Bij adolescenten met vermijdende restrictieve voedselinnamestoornis (ARFID) is de kans groter dat de patiënten man dan vrouw zijn.” 

Mannelijk lichaamsbeeld en de media

Het is geen geheim dat bepaalde lichaamstypes in de media en in ons dagelijks leven worden gepromoot. Gebruikers van sociale media hebben er zelfs de spot mee gedreven door de meme ‘nog een onrealistische schoonheidsnorm voor vrouwen’ te gebruiken.

Ook al is er geen sprake van regelrechte body shaming , toch kan het promoten van bepaalde lichaamstypes en -kenmerken boven andere een negatief effect hebben op ons allemaal.

“Jonge mannen kunnen onder druk staan ​​om er gespierd of slank uit te zien”, zegt Mountford.

“Deze druk begint al op jonge leeftijd met mannelijke actiefiguren of speelgoed en tekenfilmfiguren met overdreven sixpacks en spieren… Zo’n fysiek wordt ook geïdealiseerd in films en videogames.” 

Ze beschrijft deze normen als synoniem voor stereotiepe ‘mannelijke’ eigenschappen als kracht en taaiheid, en benadrukt de manieren waarop van mannen verwacht kan worden dat ze sterk zijn en niet huilen – vaak door elkaar in de gaten te houden . 

Een aandoening die vooral mannen treft is spierdysmorfie, in de volksmond soms ook wel ‘ bigorexia ‘ genoemd. Het is een vorm van lichaamsdysmorfie, maar wordt vanwege de overeenkomsten vaak in één adem genoemd met eetstoornissen.

Iemand met de aandoening kan denken dat zijn lichaam te klein of te dun is, of niet gespierd genoeg, ook al heeft hij vaak al een gespierde bouw. ​​Het is gelinkt aan een lager zelfbeeld, evenals aan trauma’s uit het verleden of pesten.

Een andere vraag om over na te denken is: heeft de opkomst van datingapps een negatief effect gehad op het lichaamsbeeld van mannen? Terwijl mensen door profielen swipen, vellen ze in een fractie van een seconde een oordeel over anderen, en uiterlijk speelt hierbij een grote rol.

De pandemie zal ook invloed hebben gehad: de mogelijkheden om potentiële liefdesbelangen in de echte wereld te ontmoeten waren beperkt. Hoewel dit misschien iets is waar we niets aan kunnen doen, betekent dit misschien dat we nu minder geneigd zijn om mensen in het echt te leren kennen, of over een langere periode?

Uit een onderzoek uit 2019 bleek dat datingapps als Tinder relaties hebben ‘ vercommercialiseerd ‘, terwijl we problemen zoals lengtediscriminatie bij daten (lengte wordt meestal prominent weergegeven op iemands datingprofiel) kunnen beschouwen als iets dat voornamelijk mannen treft en hun zelfrespect , zelfvertrouwen en perceptie van lichaamsbeeld kan schaden.

Social media spelen ook een rol, en Mountford legt uit dat het content promoot die gerelateerd is aan fitness en die een bepaald fysiek als doel afschildert. Van Instagram en TikTok tot zelfs Facebook of Twitter, we vergelijken onszelf met anderen en stellen onszelf open voor negatieve opmerkingen van andere mensen.

Uit een onderzoek dat zich met name richtte op homo- en biseksuele mannen, bleek dat sociale media een steeds grotere invloed hebben op het lichaamsbeeld van mannen. Mannen die al kwetsbaar zijn, zoeken vaker bevestiging en bevestiging via sociale media.

Boyles beschrijft sociale media als een versneller in plaats van een oorzaak, omdat ze “steeds onrealistischere versies van mannen mogelijk maken en promoten… Je begrijpt wel waarom mensen daarin trappen, want het wordt allemaal gelijkgesteld aan geluk, maar tegelijkertijd voelen ze zich gevangen in een hamsterwiel waarin ze zich nooit goed genoeg voelen, in het beloofde land van succes dat nooit helemaal binnen handbereik is.”

De problemen aanpakken

Velen van ons zullen op een gegeven moment worstelen met een gebrek aan lichaamsbeeld. Het is niet iets dat helemaal weggaat. Er zijn echter dingen die we kunnen doen, en het begint al op jonge leeftijd.

Allereerst moeten we onthouden dat jongens en mannen ook problemen met hun lichaamsbeeld kunnen ervaren. Ouders en verzorgers moeten er niet van uitgaan dat hun kind, alleen omdat het een jongen is, geen zorgen of problemen zal hebben, en moeten hen voorlichten over de veranderingen die ze zullen ervaren als ze opgroeien. 

“Moedig uw kind aan om even afstand te nemen van sociale media en benadruk positieve eigenschappen die niet met uiterlijk te maken hebben”, zegt Mountford.

“Zoek een sport of activiteit die uw kind leuk vindt. Concentreer u op wat uw lichaam kan, in plaats van op hoe het eruitziet. Dat bevordert een goed lichaamsbeeld.”

Ga er ook niet vanuit dat je volwassen mannelijke vrienden geen problemen met hun lichaamsbeeld of iets ernstigers zullen ervaren. Problemen met het mannelijke lichaamsbeeld worden nu misschien ondergerapporteerd, maar dat is iets waar we allemaal aan kunnen helpen.