Sluit deze videospeler
Erich Fromm was een neo-Freudiaanse psychoanalyticus die een theorie van persoonlijkheid voorstelde gebaseerd op twee primaire behoeften: de behoefte aan vrijheid en de behoefte om ergens bij te horen. Hij stelde voor dat mensen bepaalde persoonlijkheidsstijlen of strategieën ontwikkelen om met de angst om te gaan die ontstaat door gevoelens van isolatie.
Hij stelde dat vier van deze karaktertypen onproductieve karakters zijn, terwijl één karaktertype een productieve karakterstijl heeft.
Inhoudsopgave
In één oogopslag
Erich Fromm stelde een theorie van persoonlijkheid voor die de nadruk legde op fundamentele menselijke behoeften en de vitale rol die sociale en culturele factoren spelen bij het vormen van persoonlijkheid. Zijn ideeën over de zoektocht naar betekenis en de behoefte om ergens bij te horen, blijven hedendaagse gesprekken over deze onderwerpen vormgeven.
Basisveronderstellingen van Fromms persoonlijkheidstheorie
Fromm geloofde dat karakter iets is dat voortkomt uit zowel onze genetische erfenis als uit onze leerervaringen. Sommige aspecten van ons karakter zijn erfelijk. Andere aspecten komen voort uit wat we thuis, op school en in de maatschappij leren. En natuurlijk is er de wisselwerking tussen deze invloeden.
Fromms vier onproductieve karakteroriëntaties
Fromm geloofde dat karakter iets diepgewortelds is en moeilijk te veranderen. Echter, bewust zijn van onze neigingen en toegewijd zijn aan verandering kan helpen verandering te inspireren.
De verschillende eigenschappen die uit elk van de vijf karaktertypen naar voren komen, hebben zowel positieve als negatieve aspecten. Echter, Fromm beschouwde de eerste vier oriëntaties over het algemeen als onproductief.
Fromm geloofde ook dat mensen de kenmerken van meer dan één type konden vertonen en dat persoonlijkheden konden bestaan uit een combinatie van verschillende oriëntaties.
Het ontvankelijke karaktertype
Het receptieve type wordt gekenmerkt door een behoefte aan constante steun. Ze zijn vaak passief, behoeftig en volledig afhankelijk van anderen. Hoewel ze voortdurende steun van familie, vrienden en anderen nodig hebben, geven ze die niet terug.
Receptieve types hebben ook vaak een gebrek aan vertrouwen in hun eigen kunnen en hebben moeite met het nemen van hun eigen beslissingen. Fromm suggereerde dat dit karaktertype eerder naar voren komt als mensen opgroeien in overheersende en controlerende huishoudens.
Het uitbuitende karaktertype
Het uitbuitende type is bereid te liegen, bedriegen en anderen te manipuleren om te krijgen wat ze nodig hebben. Om hun behoefte om ergens bij te horen te vervullen, zoeken ze misschien mensen op die een laag zelfbeeld hebben of liegen ze over het liefhebben van iemand die ze eigenlijk niet zo veel kan schelen.
Volgens Fromm nemen mensen met dit karaktertype wat ze nodig hebben, hetzij door geweld of bedrog, en buiten ze andere mensen uit om in hun eigen egoïstische behoeften te voorzien.
Het hamsterende karaktertype
Het hamsterende type gaat om met onzekerheid door nooit iets weg te doen. Ze verzamelen vaak een enorme hoeveelheid bezittingen en lijken vaak meer om hun materiële bezittingen te geven dan om mensen.
Ze hebben een ongezonde gehechtheid aan materiële zaken en voelen zich veiliger wanneer ze omringd worden door hun vele bezittingen. Ondanks het verzamelen van grote hoeveelheden materiële goederen, voelen ze zich nooit tevreden en lijkt het altijd alsof er iets ontbreekt.
Het marketingkaraktertype
Het marketingtype kijkt naar relaties in termen van wat ze kunnen winnen met de uitwisseling. Ze richten zich misschien op het trouwen met iemand voor geld of sociale status en hebben de neiging om oppervlakkige en angstige persoonlijkheden te hebben.
Fromm geloofde dat mensen met dit karaktertype de neiging hebben opportunistisch te zijn en hun overtuigingen en waarden te veranderen, afhankelijk van wat zij denken dat hen vooruit zal helpen.
Hij stelde ook dat dit gedrag de menselijke vrijheid schaadt, aangezien mensen met dit type macht, rijkdom en sociale status nastreven door anderen te gebruiken om hun doelen te bereiken.
Het productieve karaktertype
Het productieve type is een persoon die zijn negatieve gevoelens neemt en de energie kanaliseert in productief werk. Ze richten zich op het opbouwen van liefdevolle, verzorgende en betekenisvolle relaties met andere mensen. Dit geldt niet alleen voor romantische relaties, maar ook voor andere familierelaties, vriendschappen en sociale relaties.
Mensen met een productief karaktertype worden vaak beschreven als goede echtgenoten, ouders, vrienden, collega’s en werknemers.
Van de vijf karaktertypen die Fromm beschrijft, is het productieve type de enige gezonde benadering om om te gaan met de angst die voortkomt uit het conflict tussen de behoefte aan vrijheid en ergens bij horen.
Fromms theorie over fundamentele menselijke behoeften
Fromm stelde ook voor dat mensen vijf fundamentele behoeften bezitten:
- Verwantschap : De eerste menselijke behoefte aan verwantschap verwijst naar een verlangen naar menselijke connecties en betekenisvolle relaties. Het is direct gerelateerd aan de productieve oriëntatie, die wordt gekenmerkt door het vermogen om gezonde relaties met andere mensen te vormen en empathie te geven en te ontvangen. Gebrek aan verwantschap, suggereerde Fromm, was een centraal probleem dat een significante impact had op de mentale gezondheid.
- Transcendentie : Deze behoefte verwijst naar het verlangen om verbinding te maken met dingen die groter zijn dan onszelf. Het kan een gevoel van doelgerichtheid inhouden, of het kan zich richten op dingen zoals de natuur, kunst of religie. Mensen met een productieve oriëntatie zijn eerder geneigd om activiteiten te ondernemen die hen dit gevoel van transcendentie en het maken van verbindingen met de wereld buiten zichzelf geven.
- Geworteldheid : Mensen hebben behoefte om ergens bij te horen. Het zoeken naar geworteldheid kan mensen helpen om verbindingen te vormen en een gevoel van veiligheid en zekerheid te creëren. Een ongezonde behoefte aan geworteldheid kan leiden tot overmatige afhankelijkheid en inflexibiliteit. Mensen met een receptieve oriëntatie hebben bijvoorbeeld mogelijk een sterkere behoefte aan geworteldheid, omdat ze een gevoel van stabiliteit in hun leven zoeken.
- Identiteit : Fromm geloofde dat mensen ook behoefte hebben aan het ontwikkelen van een gevoel van eigenwaarde. Dit kan een solide gevoel van identiteit creëren dat mensen in staat stelt een gezond gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen te hebben, maar het kan ook tot problemen leiden. Mensen met een marketingoriëntatie kunnen zich bijvoorbeeld gedwongen voelen zichzelf te definiëren via hun bezittingen. Ze kunnen sterk beïnvloed worden door maatschappelijke druk en consumentencultuur.
- Vrijheid : De behoefte aan onafhankelijkheid en autonomie is een belangrijk aspect van Fromms theorie van persoonlijkheid. Deze behoefte kan conflicteren met de behoefte om ergens bij te horen, wat een gevoel van angst creëert dat onproductief gedrag kan aanwakkeren. De hamsterende karakteroriëntatie probeert bijvoorbeeld vrijheid te vinden door materiële bezittingen te verzamelen, waarbij de individuele dingen stabiliteit en een gevoel van controle over de omgeving zullen bieden.
De karakteroriëntaties die Fromm beschreef, zijn het resultaat van de inspanningen van mensen om deze behoeften te vervullen en zich eraan aan te passen. Het productieve type is het gezondst en bereikt een harmonieuze balans. De andere oriëntaties vertegenwoordigen minder gezonde manieren om met dergelijke behoeften om te gaan. In elk geval benadrukken mensen de ene behoefte te veel, terwijl ze de andere verwaarlozen.