Wat is zelfhaat?

Zelfhaat, of zelfhaat, is extreme kritiek op jezelf. Het kan voelen alsof niets wat je doet goed genoeg is of dat je niet de moeite waard bent of niet recht hebt op goede dingen in het leven. Zelfhaat kan voelen alsof iemand je de hele tijd volgt, je bekritiseert en op elk gebrek wijst of je voor elke fout te schande maakt.

Typische zelfhaatgedachten kunnen zijn:

• “Ik wist dat ik zou falen.”
• “Waarom probeer ik het eigenlijk?”
• “Ik ben een verliezer.”
• “Niemand wil bij mij in de buurt zijn.”
• “Kijk mij eens weer eens verpesten.”
• “Kan ik niet gewoon normaal zijn?”
• ” Ik haat mezelf. “

In dit artikel gaan we dieper in op de factoren die bijdragen aan zelfhaat en wat u kunt doen om dit soort negatieve gedachten te overwinnen.

Wat veroorzaakt zelfhaat?

Zelfhaat ontwikkelt zich in de loop van de tijd. Het wordt doorgaans getriggerd door meer dan één factor, waaronder trauma uit het verleden, perfectionisme, valse verwachtingen, sociale vergelijkingen en verschillende aangeleerde gedragingen.

Trauma

Veel mensen met extreme zelfhaat hebben traumatische en emotioneel uitdagende ervaringen in hun verleden meegemaakt. Deze ervaringen omvatten vaak seksueel, fysiek of emotioneel misbruik en verwaarlozing .

Wanneer kinderen trauma ervaren, beginnen ze de wereld als onveilig te zien en de mensen om hen heen als gevaarlijk. In een poging om hun wereld te begrijpen, kunnen ze een verhaal ontwikkelen dat hen het gevoel geeft dat ze het niet waard zijn om lief te hebben en geen waarde hebben.

In sommige gevallen zijn deze hatelijke uitspraken rechtstreeks tegen hen gezegd door een ouder of een andere persoon in hun leven. Al snel worden zulke gedachten een al te bekend onderdeel van hun innerlijke criticus.

Valse verwachtingen

Het is normaal om ergens bij te willen horen , geaccepteerd te willen worden of een taak goed uit te voeren. Soms kunnen onze verwachtingen van onszelf echter zo hoog zijn dat ze voor geen enkel mens haalbaar zijn. Deze buitengewone verwachtingen leiden er vaak toe dat we tekortschieten en het gevoel hebben dat we gefaald hebben.

In deze momenten verschijnt onze innerlijke criticus om ons te beschamen en ons eraan te herinneren hoe teleurstellend we zijn geweest. Zelfs als onze rationele kant erkent dat de verwachtingen onredelijk zijn, blijft onze innerlijke criticus uitspraken van zelfhaat naar huis sturen.

Pogingen om anderen te plezieren

Om verbonden te zijn met anderen, hebben we misschien in de loop van de tijd geleerd dat het voldoen aan de verwachtingen van anderen goed werkt. We kunnen door sociale ervaringen leren dat wanneer andere mensen blij zijn met ons, wij blij kunnen zijn met onszelf.

Niettemin voelen sommige mensen zich verwoest wanneer ze niet in staat zijn om aan de behoeften van anderen te voldoen, of wanneer ze het gevoel hebben dat ze iemand hebben teleurgesteld. Uitspraken van zelfhaat suggereren dat er iets mis is met ons wanneer we niet aan de verwachtingen van anderen voldoen; we hebben gefaald, of we zijn het niet waard om geliefd of gewaardeerd te worden door anderen.

Perfectionisme

Een perfectionist wordt vaak gezien als iemand die zichzelf geen marge voor fouten gunt, geen ruimte voor menselijke fouten of beperkingen. Ze verwachten perfectie van zichzelf (en mogelijk anderen) op elk moment en in elke situatie.

Het is belangrijk om op te merken dat we vaak een perfectionistische mindset ontwikkelen in een poging onszelf te beschermen tegen pijn en gevoelens van ontkoppeling. Het idee is dat wanneer je perfect presteert, je op de een of andere manier voorkomt dat je pijn voelt. Deze pijn kan bestaan ​​uit gevoelens van schaamte, verlegenheid, eenzaamheid, verlating, spot, veroordeling en meer.

Sociale vergelijking

Hoewel het normaal is om om je heen te kijken en op te merken wat anderen doen, kan het pijnlijk worden als je waarde hecht aan die observatie en merkt dat je zelf tekortschiet.

“Als we onszelf met anderen vergelijken, halen we onszelf vaak omlaag. Of het nu gaat om uiterlijk, professionaliteit, rijkdom, etc., we zien doorgaans meer positieve eigenschappen in het leven van iemand anders dan in ons eigen leven,” zegt Allie Soss , een erkende geestelijke gezondheidsadviseur bij New York City Psychotherapy Collective. 

Als je zelfhaat ervaart, is het gebruikelijk om te hebben wat wordt aangeduid als opwaartse vergelijking . Dit betekent simpelweg dat je de neiging hebt om alleen mensen op te merken en waarde te geven die “beter” presteren en, op je beurt, jezelf devalueert met uitspraken van zelfhaat.

De tol van zelfhaat

Zelfhaat beïnvloedt en beïnvloedt veel aspecten van het dagelijks leven. Zelfhaat kan je ervan weerhouden belangrijke beslissingen te nemen, risico’s te nemen, contact te maken met anderen en doelen te bereiken.

Soss legt uit dat de manier waarop je naar jezelf kijkt, een directe impact kan hebben op je relaties. Je kernopvattingen bepalen namelijk hoe je de wereld bekijkt, hoe je je ervaringen interpreteert en hoe je denkt dat anderen jou zien. 

Als je last hebt van zelfhaat, kun je de gevolgen daarvan op verschillende manieren en gebieden ervaren.

Relatie met jezelf

Het is niet verrassend dat zelfhaat een negatieve impact heeft op het zelfconcept (het beeld dat je van jezelf hebt) en op het zelfvertrouwen (hoe je over jezelf denkt). Wanneer je innerlijke criticus jezelf constant naar beneden haalt, is het bijna onmogelijk om jezelf in een positief daglicht te zien.

De werkplek

Omdat werk vaak prestatiegericht is (je op een bepaalde manier gedragen, voldoen aan de verwachtingen van je baan, omgaan met anderen), is het niet verrassend dat zelfhaat je werkleven kan beïnvloeden. Wanneer je je waardeloos of onbekwaam voelt, is de kans kleiner dat je projecten aanneemt of dat je het moeilijk vindt om samen te werken met anderen. Je kunt wrok voelen jegens collega’s of jezelf omlaag halen vanwege gebrek aan prestaties.

Sociale situaties

Het kan extreem moeilijk zijn om vriendschappen te maken en te onderhouden als je gebukt gaat onder constante en meedogenloze negatieve zelfpraat en zelfhaat. Om de pijn van kritiek, oordelen of verlating te vermijden, kun je zelfs weerstand bieden aan het ontmoeten van nieuwe mensen. Of je kunt overkomen als koud of onverschillig, wat je ervan kan weerhouden om dichtbij anderen te komen.

Familie relaties

Omdat een significante invloed op zelfhaat voortkomt uit sociale ervaringen uit het verleden, zoals misbruik en trauma, kan de familiedynamiek erg ingewikkeld aanvoelen voor iemand die worstelt met zelfhaat. Je bevindt je misschien in een situatie waarin je contact moet hebben met iemand uit je pijnlijke verleden, wat stress en een neiging tot terugtrekken veroorzaakt om pijnlijke herinneringen en emoties te vermijden.

De druk om in zulke situaties ‘perfect te presteren’ kan te groot worden en het vormen en genieten van familiebanden in de weg staan.

Romantische relaties

Romantische relaties kunnen ingewikkeld en verwarrend aanvoelen voor iemand die zelfhaat ervaart. Je kunt vechten tegen het idee van nabijheid en intimiteit.

Ook al verlang je ernaar om je dichtbij te voelen, de angst dat iemand jouw waargenomen onvolkomenheden, beperkingen of gebrek aan waarde ziet, kan overweldigend zijn en een betekenisvolle relatie in de weg staan. De innerlijke criticus is op zich al pijnlijk, maar de gedachte dat iemand in je omgeving die dingen over je ziet of denkt, kan verwoestend zijn.

Doelstellingen stellen

Zelfhaat vertelt ons dat we niet capabel zijn en waarschijnlijk zullen falen of tekortschieten. Dit soort denken kan ervoor zorgen dat doelen, verlangens en dromen ver weg en onmogelijk lijken. Je kijkt misschien naar anderen en denkt dat ze het goed doen, terwijl jij lijdt aan constante zelfkritische uitspraken. Op deze manier leven is emotioneel uitputtend en kan resulteren in een gebrek aan verlangen om überhaupt doelen te stellen.

Besluitvorming

Negatieve zelfpraat en zelfhaat kunnen het vermogen om beslissingen te nemen kapen of verlammen . Wanneer je jezelf op zo’n negatieve manier ziet, voel je je misschien minder bereid om risico’s te nemen die je helpen groeien. Je kunt je terugtrekken uit kansen om contact te maken met anderen en jezelf vast zien zitten in een patroon van twijfel aan jezelf.

Hoe je de cyclus van zelfhaat kunt doorbreken

Leven met zelfhaat is overweldigend, vermoeiend en isolerend. Gelukkig zijn er stappen die we kunnen nemen om die innerlijke criticus tot zwijgen te brengen, de negatieve storm te kalmeren en op positieve manieren vooruit te komen.

Tem je innerlijke criticus

Als je worstelt met zelfhaat, kan je innerlijke criticus meedogenloos worden en kun je het hatelijke verhaal van je innerlijke dialoog gaan geloven. Wanneer dit gebeurt, is het nuttig om te proberen jezelf te vertragen en gevoelens van feiten te onderscheiden.

Inventariseer uw sterke punten

Het identificeren van je sterke punten kan helpen om zelfhaat te onderdrukken. Als je het moeilijk vindt om er zelf een paar te bedenken, overweeg dan om anderen om hulp te vragen. Het is bijna altijd makkelijker om de sterke punten van iemand anders te herkennen dan die van jezelf.

“Jezelf toestaan ​​om specifieke positieve eigenschappen in je leven te identificeren is een geweldige manier om je minstens één keer per dag op iets positiefs over jezelf te richten. Zodra je in staat bent om de gewoonte aan te nemen om minstens één positief kenmerk van jezelf op te merken, kun je het proces starten om vaker positieve aspecten te vinden,” legt Soss uit.

Daag negatieve gedachten uit

Naast het identificeren van je sterke punten, raadt Soss ook reframen aan als een manier om negatieve gedachten te bestrijden. Wanneer je merkt dat je iets negatiefs over jezelf denkt, daag het dan bewust uit en vervang het door iets realistischer of neutraler.

In plaats van bijvoorbeeld te denken: “Ik ben hier de slechtste in!”, kun je het ook vervangen door: “Ik doe mijn best en hoe meer ik oefen, hoe beter ik word.”

Hoewel dit proces tijd kost, zullen voortdurende inspanningen leiden tot geleidelijke vooruitgang. “Er zullen negatieve gedachten terugkomen, maar ze identificeren en vervangen kan een geweldige manier zijn om jezelf eraan te herinneren dat het oké is om niet perfect te zijn, en dit kost tijd omdat je een negatief gedrag afleert dat je in het verleden op de een of andere manier heeft geholpen,” zegt Soss.

Leer complimenten te accepteren

Als je jezelf op een hatelijke manier bekijkt, is het moeilijk om een ​​compliment te accepteren. Het kan zelfs vreemd en ongemakkelijk aanvoelen en dus negeer je het of minimaliseer je het om je niet kwetsbaar te voelen.

Leren hoe je een compliment accepteert vergt oefening, maar het is mogelijk. De volgende keer dat iemand je een compliment geeft, probeer dan “dankjewel” te zeggen, en stop daar. Weersta de drang om het te volgen met een zelfkritische of afwijzende reactie.

Ontwikkel zelfcompassie

Mensen die worstelen met zelfhaat hebben vaak weinig tot geen compassie voor zichzelf. Sterker nog, het idee van zelfcompassie kan onmogelijk of verwarrend aanvoelen. Een goede manier om na te denken over zelfcompassie is om na te denken over hoe je een vriend of geliefde zou behandelen. Zou je ze aftuigen als ze een fout maken of ze eraan herinneren dat niemand perfect is?

Oefen vergeving 

Zelfhaat is vaak gericht op het verleden: een pijnlijk moment of emotie als schaamte of schuld, woede of verlegenheid, of een gevoel van machteloosheid. In die ruimte is er geen ruimte om onszelf te vergeven of te omarmen wie we zijn.

Doe je best om in het heden te blijven en focus op hoe ver je bent gekomen. Dit kan ongemakkelijk of anders aanvoelen, maar na verloop van tijd zal het je helpen om zelfhaat te verminderen en zelfcompassie te krijgen.