Gezinsgerichte behandeling (FBT) voor eetstoornissen

Gezinsgerichte behandeling (FBT, soms ook wel de Maudsley-methode genoemd) is een toonaangevende behandeling voor eetstoornissen bij adolescenten, waaronder anorexia nervosa , boulimia nervosa en andere gespecificeerde voedings- of eetstoornissen (OSFED ).

Het is een gemanualiseerde behandeling die wordt geleverd door getrainde professionals. Het wordt voornamelijk geleverd in poliklinische settings , hoewel er ook residentiële en gedeeltelijke ziekenhuisopname (PHP) programma’s zijn die FBT opnemen.

Het moet daarom doorgaans worden beschouwd als een eerstelijnsbehandeling voor kinderen , adolescenten en sommige jongvolwassenen met eetstoornissen.

Alternatieve aanpak

FBT is een radicale afwijking van meer traditionele behandelingen. Oudere theorieën over anorexia en eetstoornissen, naar voren gebracht door Hilde Bruch en anderen, schreven hun ontstaan ​​toe aan familieverstrengeling of andere disfunctie binnen het gezin. Moeders werden gezien als de primaire oorzaak van de eetstoornissen van hun kinderen, zoals in het geval van schizofrenie en autisme.

Bij de gebruikelijke behandeling moesten ouders een stap opzij zetten en hun kinderen met anorexia overdragen aan individuele behandeling of residentiële behandelcentra. We weten nu dat deze aanpak in veel gevallen schadelijk was voor zowel de gezinnen als de patiënten.

Uit genetische studies blijkt dat ongeveer 50% tot 80% van het risico op een eetstoornis te wijten is aan genetische factoren .

Onderzoek

In de literatuur zijn oudere onderzoeken naar uithongering herontdekt, waaruit blijkt dat een aantal kenmerkende gedragingen van anorexia in feite het gevolg zijn van de ondervoeding die met anorexia gepaard gaat.

Er wordt ook gedacht dat veel clinici een fundamentele fout maakten door selectiebias: door de dynamiek van gezinnen te observeren terwijl ze behandeling zochten, zagen clinici van nature dat gezinnen verwikkeld waren in een strijd op leven en dood over eten. Deze strijd is echter een symptoom van de stoornis, geen oorzaak: in de jaren voorafgaand aan de eetstoornis zagen hun dynamieken er waarschijnlijk niet anders uit dan die van andere gezinnen.

De Academy for Eating Disorders erkende dat het bewijsmateriaal was verschoven en publiceerde in 2010 een standpuntdocument waarin specifiek de stelling werd weerlegd dat gezinsfactoren een primair mechanisme zijn bij de ontwikkeling van een eetstoornis.  Dit is een positieve verschuiving, omdat het heeft geleid tot een grotere betrokkenheid van ouders bij de behandeling in het algemeen en een grotere acceptatie van en vraag naar FBT.

FBT versus gezinstherapie

FBT moet niet worden verward met de gelijknamige maar potentieel fundamenteel verschillende benaderingen onder de paraplu van gezinstherapie. Traditionele gezinstherapie gaat er vaak van uit dat het kind met een eetstoornis een familieprobleem uit.

Het richt zich op het identificeren en oplossen van dat probleem om de eetstoornis te genezen . Deze aanpak is niet ondersteund door onderzoek en wordt betwist door het AED-positiedocument.

In de jaren 70 en begin jaren 80 bedachten de clinici van het Maudsley Hospital in Londen, Engeland, een heel andere vorm van gezinstherapie, waarbij ouders werden behandeld als een hulpbron, niet als een bron van schade. Het Maudsley-team is de aanpak blijven ontwikkelen en onderwijzen, die zij niet de Maudsley-aanpak noemen, maar anorexia-gerichte gezinstherapie.

Ondertussen hebben Drs. Daniel Le Grange en James Lock het model verder ontwikkeld in een handleiding (gepubliceerd in 2002 en bijgewerkt in 2013), waarbij ze hun gehandboekte versie Family-Based Treatment (FBT) noemden.

De FBT-aanpak is geworteld in aspecten van gedragstherapie, narratieve therapie en structurele gezinstherapie. Lock en Le Grange hebben het Training Institute for Child and Adolescent Eating Disorders opgericht,  een organisatie die therapeuten opleidt in deze behandeling en een lijst bijhoudt van gecertificeerde therapeuten en therapeuten in opleiding.

Principes van FBT

FBT heeft een agnostische kijk op de eetstoornis, wat betekent dat therapeuten niet proberen te analyseren waarom de eetstoornis is ontstaan. FBT geeft families niet de schuld van de stoornis. Integendeel, het veronderstelt de krachtige band tussen ouders en kinderen en geeft de ouders de macht om hun liefde te gebruiken om hun kind te helpen.

Bij FBT wordt de eetstoornis gezien als een externe kracht die het kind in zijn macht heeft. Ouders wordt gevraagd om zich aan te sluiten bij het gezonde deel van het kind tegen de eetstoornis die hun kind dreigt weg te nemen. Volledige voeding wordt gezien als een cruciale eerste stap in herstel; de rol van ouders is om deze voeding te bieden door hun kind actief te voeden.

FBT-sessies omvatten meestal het hele gezin en omvatten ten minste één gezinsmaaltijd in de praktijk van de therapeut. Dit geeft de therapeut de mogelijkheid om het gedrag van verschillende gezinsleden tijdens een maaltijd te observeren en de ouders te coachen om hun kind te helpen eten.

Omdat patiënten met eetstoornissen medische complicaties kunnen ervaren , dienen zij tijdens de behandeling door een arts te worden gecontroleerd.

Drie fasen van FBT

FBT kent drie fasen:

• Fase 1: Volledige ouderlijke controle. Ouders zijn meestal volledig verantwoordelijk voor maaltijden, omdat ze hun kind helpen om regelmatige eetpatronen te herstellen en problematisch eetstoornisgedrag zoals eetbuien, purgeren en overmatig sporten te onderbreken. Als gewichtstoename wordt aangegeven, is het doel 1 tot 2 pond per week. De therapeut werkt eraan om de ouders in staat te stellen deze taken op zich te nemen en helpt de ouders om te leren hoe ze het kind tijdens de maaltijden kunnen managen. 
• Fase 2: Een geleidelijke terugkeer van controle naar de adolescent. Deze fase begint meestal zodra het gewicht grotendeels is hersteld, wanneer maaltijden soepeler verlopen en wanneer gedragingen meer onder controle zijn. De controle wordt geleidelijk teruggegeven aan de adolescent op een manier die past bij zijn leeftijd: het kind kan bijvoorbeeld beginnen met het nuttigen van maaltijden of snacks buiten de aanwezigheid van de ouder. Er kan sprake zijn van terugval en ouders moeten mogelijk van tijd tot tijd de controle opnieuw opeisen totdat de adolescent er helemaal klaar voor is; dit is onderdeel van het proces.
• Fase 3: Gezonde onafhankelijkheid creëren. Wanneer de adolescent in staat is om te eten met een leeftijdsadequaat niveau van onafhankelijkheid en geen eetstoornisgedrag vertoont, verschuift de focus van de behandeling naar het helpen van hen om een ​​gezonde identiteit te ontwikkelen en andere ontwikkelingsproblemen in te halen. Andere comorbiditeitsproblemen kunnen worden aangepakt. Het gezin wordt geholpen om te reorganiseren nu het kind gezonder is.

Voordelen van FBT

Hersenverhongering kan leiden tot anosognosie , een gebrek aan besef dat men ziek is. Als gevolg hiervan kan er een lange tijdsvertraging zijn voordat de geest van adolescenten in herstel in staat is tot de motivatie of het inzicht om hun eigen herstel te behouden.

FBT wijst het werk van gedragsverandering en volledige voeding toe aan de ouders en geeft hen vaardigheden en coaching om deze doelen te bereiken. Als gevolg hiervan helpt het het kind om te herstellen, zelfs voordat ze de capaciteit hebben om dit zelf te doen.

Omdat het sneller werkt dan andere behandelingen, vermindert FBT de medische gevolgen en vergroot het de kans op volledig herstel. Het stelt het kind in staat om thuis bij zijn ouders te blijven en is vaak kosteneffectiever  dan residentiële behandeling .

Onderzoek naar FBT

Uit onderzoek is gebleken dat adolescenten die FBT krijgen, sneller herstellen dan adolescenten die individuele therapie krijgen:

• Uit een onderzoek van de Universiteit van Chicago en Stanford  blijkt dat aan het einde van een FBT-kuur twee derde van de adolescenten met anorexia nervosa hersteld is; bij een follow-up na vijf jaar is 75 tot 90 procent van hen weer op gewicht.
• Een recente studie vergeleek FBT voor boulimia nervosa met CGT voor boulimia nervosa. De bevindingen gaven aan dat FBT leidde tot snellere en aanhoudende abstinentiepercentages voor tieners.
• Uit voorlopig onderzoek en casestudies blijkt ook dat FBT een acceptabele aanpak is voor jongvolwassenen.

FBT lijkt het meest effectief te zijn voor families waarin de ziekteduur korter is dan drie jaar. Een vroege positieve respons op de behandeling (meestal in week vier) is voorspellend voor een succesvolle uitkomst op de lange termijn.

FBT is niet voor elk gezin 

Ouders geloven vaak dat FBT niet voor hen zal werken. “Mijn kind is te oud.” “Mijn kind is te onafhankelijk.” “Ik ben niet sterk genoeg.” “We zijn te druk.” Toch is geen van deze problemen noodzakelijkerwijs een belemmering gebleken voor een succesvolle uitvoering van de FBT-behandeling. Onderzoek en klinische ervaring tonen aan dat veel verschillende families FBT succesvol kunnen implementeren.

Het is echter niet voor elk gezin. Het is streng en vereist een sterke inzet van de gezinsleden. Het wordt niet aanbevolen voor gezinnen waarin de ouders fysiek of seksueel misbruik maken of middelen misbruiken.

Voor gezinnen waarin de ouders vaak kritisch zijn, kan een variant van FBT, ook wel gescheiden FBT genoemd, een goede optie zijn.  Bij deze aanpak heeft de therapeut alleen contact met de ouders, terwijl het gewicht van het kind wordt gecontroleerd door medisch personeel.

Een woord van Verywell

De bovenstaande uitzonderingen vertegenwoordigen slechts een minderheid van de gevallen. Families die deze aanpak hebben gebruikt, zijn over het algemeen erg enthousiast en dankbaar dat ze deel hebben uitgemaakt van de oplossing. Een actieve rol spelen in het herstel van uw kind kan een zeer lonende ervaring zijn.