Teoria uczenia się przez doświadczenie Davida Kolba

Jak sama nazwa wskazuje, uczenie się przez doświadczenie polega na uczeniu się z doświadczenia. Teoria ta została zaproponowana przez psychologa Davida Kolba, który był pod wpływem prac innych teoretyków, w tym Johna Deweya , Kurta Lewina i Jeana Piageta .

Według Kolba ten typ uczenia się można zdefiniować jako „proces, w którym wiedza jest tworzona poprzez transformację doświadczenia. Wiedza jest wynikiem kombinacji uchwycenia i transformacji doświadczenia”. 

Teoria uczenia się przez doświadczenie różni się od teorii poznawczych i behawioralnych tym, że teorie poznawcze podkreślają rolę procesów umysłowych, podczas gdy teorie behawioralne ignorują możliwą rolę subiektywnego doświadczenia w procesie uczenia się.

Teoria modelu doświadczalnego

W modelu doświadczalnym Kolb opisał dwa różne sposoby uchwycenia doświadczenia:

• Abstrakcyjna Konceptualizacja
• Doświadczenie betonowe

Zidentyfikował również dwa sposoby przekształcania doświadczeń:

• Aktywne eksperymentowanie
• Obserwacja refleksyjna

Te cztery tryby uczenia się są często przedstawiane jako cykl . Według Kolba konkretne doświadczenie dostarcza informacji, które służą jako podstawa do refleksji. Z tych refleksji przyswajamy informacje i tworzymy abstrakcyjne koncepcje.

Poprzez testowanie naszych pomysłów, raz jeszcze zbieramy informacje poprzez doświadczenie, wracając do początku procesu. Proces ten niekoniecznie zaczyna się od doświadczenia. Zamiast tego, każda osoba musi wybrać, który tryb uczenia się będzie działał najlepiej w oparciu o konkretną sytuację.

Wyobraźmy sobie na przykład, że chcesz nauczyć się prowadzić samochód:

• Osoba może zdecydować się na rozpoczęcie nauki poprzez refleksję, obserwując innych ludzi podczas jazdy samochodem.
• Inni mogą zacząć od czegoś bardziej abstrakcyjnego, od przeczytania i przeanalizowania instrukcji jazdy.
• Z kolei inna osoba może po prostu wskoczyć za kierownicę samochodu i poćwiczyć jazdę na torze testowym.

Preferencje odgrywają rolę

Jak decydujemy, który tryb uczenia się przez doświadczenie będzie najlepszy? Podczas gdy zmienne sytuacyjne są ważne, nasze własne preferencje odgrywają dużą rolę. Kolb zauważa, że ​​osoby uważane za „obserwatorów” preferują refleksyjną obserwację, podczas gdy osoby „działające” są bardziej skłonne do aktywnego eksperymentowania.

„Ze względu na nasze dziedziczne wyposażenie, nasze szczególne doświadczenia z poprzednich wcieleń i wymagania naszego środowiska, rozwijamy preferowany sposób dokonywania wyboru” – wyjaśnia Kolb. 

Preferencje te stanowią również podstawę stylów uczenia się Kolba . W tym modelu stylu uczenia się każdy z czterech typów ma dominujące zdolności uczenia się w dwóch obszarach. Na przykład osoby o rozbieżnym stylu uczenia się dominują w obszarach konkretnych doświadczeń i refleksyjnej obserwacji.

Wsparcie i krytyka teorii uczenia się przez doświadczenie

Chociaż teoria Kolba jest jednym z najpopularniejszych modeli nauczania w edukacji, spotkała się ona z powszechną krytyką z wielu powodów.

Wsparcie dla teorii uczenia się przez doświadczenie

Własne badania Kolba sugerują, że istnieje korelacja między stylami uczenia się studentów a ich wybranymi kierunkami. Osoby, które wybierają kierunki studiów i zawody, które są dobrze dostosowane do ich stylów uczenia się, są bardziej oddane swojej dziedzinie. 

Nauka przez doświadczenie może być dobra w pomaganiu ludziom w odkrywaniu własnych mocnych stron podczas nauki nowych rzeczy. Teoria dotyczy tego, jak uczący się mogą grać na swoich mocnych stronach, a także rozwijać obszary, w których są najsłabsi.

Krytyka teorii uczenia się przez doświadczenie

Teoria uczenia się przez doświadczenie nie uwzględnia w wystarczającym stopniu roli, jaką w procesie uczenia się odgrywa doświadczenie nierefleksyjne. Podczas gdy teoria dobrze analizuje, jak uczenie się zachodzi u jednostek, niewiele robi, aby przyjrzeć się uczeniu się, które zachodzi w większych grupach społecznych. W jaki sposób interakcja jednostki z większą grupą wpływa na proces uczenia się przez doświadczenie?

Style uczenia się mogą nie być stabilne w czasie. Na przykład, jedno badanie opublikowane w 1999 r. wykazało, że dorośli powyżej 65 roku życia mają tendencję do stawania się bardziej spostrzegawczymi i refleksyjnymi podczas nauki.  Inni krytycy sugerują, że teoria jest zbyt wąsko ukierunkowana i ograniczająca.