Czy uzależnienie od seksu jest prawdziwe?

Uzależnienie od seksu to kompulsywne angażowanie się w akty seksualne pomimo negatywnych konsekwencji. Co więcej, jest to raczej przygnębiające emocjonalnie niż satysfakcjonujące.

Koncepcja uzależnienia od seksu była rozpatrywana na wiele sposobów. Dlatego też często jest określana różnymi nazwami. Hiperseksualność, zaburzenie hiperseksualne, kompulsywność seksualna, impulsywność seksualna i zaburzenie uzależnienia seksualnego to nazwy używane w odniesieniu do uzależnienia seksualnego.

Choć nie zawsze jest to uznawane za uzasadnioną diagnozę, uzależnienie od seksu ma realne konsekwencje. To uzależnienie może mieć negatywny wpływ na relacje, zawód, samopoczucie psychiczne i wiele innych aspektów danej osoby.

Objawy uzależnienia od seksu

Skąd wiesz, czy Ty lub ktoś, na kim Ci zależy, może mieć uzależnienie od seksu? Niektóre z oznak uzależnienia seksualnego obejmują:

• Seks dominuje w życiu człowieka, wykluczając inne aktywności.
• Aktywności seksualne mogą być nieodpowiednie i/lub ryzykowne i mogą obejmować ekshibicjonizm, seks w miejscach publicznych, seks z prostytutkami lub regularne uczęszczanie do klubów seksu.
• Ciągła potrzeba seksu jest zazwyczaj przeplatana uczuciami żalu, lęku, depresji i wstydu.
• Osoba taka angażuje się w inne formy seksu, gdy jest sama, w tym w seks telefoniczny, pornografię lub seks komputerowy. 
• Osoba uprawia seks z wieloma partnerami i/lub ma romanse pozamałżeńskie.
• Osoba masturbuje się notorycznie, gdy jest sama.

Ważne jest, aby zauważyć, że osoba nie musi uprawiać ekstremalnego lub „dziwnego” seksu, aby mieć uzależnienie. Po prostu nie jest w stanie się powstrzymać, pomimo szkód, jakie może wyrządzić jej zachowanie.

Diagnoza uzależnienia od seksu

Nie wszyscy w środowisku medycznym są przekonani, że uzależnienie od seksu jest prawdziwym schorzeniem psychicznym. Z tego powodu nie jest ono wymienione jako diagnoza kliniczna w  Podręczniku diagnostyczno-statystycznym zaburzeń psychicznych (DSM) opublikowanym przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA).

Chociaż DSM kiedyś dopuszczał zaburzenia seksualne „nieokreślone gdzie indziej” – co jest kategorią, do której można zaliczyć uzależnienie seksualne – DSM-5 , czyli piąte wydanie tego podręcznika, usunęło tę kategorię. Wyeliminowało to tę opcję diagnostyczną.

To powiedziawszy, lekarze mogą diagnozować kompulsywne zachowania seksualne, korzystając z Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD). ICD -11 pozwala na diagnozę kompulsywnego zaburzenia zachowania seksualnego, które jest definiowane jako „uporczywy wzorzec braku kontroli intensywnych, powtarzających się impulsów lub popędów seksualnych skutkujący powtarzającym się zachowaniem seksualnym”.

Ostatecznie brak konsensusu sprawił, że kryteria diagnostyczne uzależnienia od seksu są zarówno niejasne, jak i subiektywne. Istnieją jednak pewne narzędzia, których praktycy mogą użyć, aby ustalić, czy takie uzależnienie może istnieć. Jednym z nich jest test przesiewowy uzależnienia od seksu, który pomaga odróżnić zachowania seksualne uzależniające od nieuzależniających.

Przyczyny uzależnienia od seksu 

Istnieje wiele teorii wyjaśniających, dlaczego pojawia się uzależnienie od seksu. Niektóre z nich obejmują konceptualizację uzależnienia od seksu jako formy kontroli impulsów, zaburzenia obsesyjno-kompulsywnego lub zaburzenia związku. Inna teoria głosi, że u niektórych osób uzależnienie od seksu pojawia się jako konsekwencja i sposób radzenia sobie z wczesną traumą , w tym traumą seksualną.

Osoby uzależnione od seksu często wykorzystują seks jako formę ucieczki od innych problemów emocjonalnych i psychologicznych. Obejmuje to ucieczkę od stresu , lęku, depresji i izolacji społecznej.

Hiperseksualność może być również objawem niektórych chorób psychicznych, takich jak choroba afektywna dwubiegunowa . Wiadomo, że zaburzenia neurologiczne, takie jak padaczka, uraz głowy i demencja, również powodują zachowania hiperseksualne. W rzadkich przypadkach niektóre leki wpływające na dopaminę mogą działać w ten sam sposób.

Wpływ uzależnienia od seksu

Osoby uzależnione od seksu nie są w stanie powstrzymać swoich zachowań, chyba że nastąpi jakiś rodzaj zdarzenia interweniującego. W rezultacie mogą ucierpieć relacje osobiste i zawodowe. Może nawet wystąpić zwiększone ryzyko zakażenia przenoszonego drogą płciową, w tym HIV, jeśli dana osoba nie jest w stanie powstrzymać swoich impulsów seksualnych .

Pojawiły się również obawy dotyczące nowego rodzaju uzależnienia od seksu: uzależnienia od seksu online. Obejmuje ono angażowanie się w zachowania uzależniające seksualnie podczas korzystania z Internetu, a badania powiązały to z negatywnym wpływem na relacje interpersonalne, produktywność w pracy, a nawet sukcesy w nauce.

Uzależnienie od seksu charakteryzuje się najczęściej błędnym kołem hiperseksualizmu i niskiej samooceny . Chociaż seks może przynieść krótkotrwałą ulgę, szkody dla zdrowia psychicznego danej osoby często zwiększają się i pogarszają z czasem.

Leczenie uzależnienia od seksu

Uzależnienie od seksu wymaga leczenia pod okiem doświadczonego specjalisty, np. psychologa, psychiatry lub seksuologa. Pierwszym punktem kontaktowym może być lekarz rodzinny lub lokalne towarzystwo psychiatryczne – oba podmioty mogą skierować pacjenta do odpowiedniego specjalisty.

Opcje terapii uzależnienia od seksu mogą się różnić w zależności od przyczyny, ale zazwyczaj są prowadzone ambulatoryjnie z poradnictwem i podejściem behawioralnym. Terapia małżeńska może być również pomocna w leczeniu uzależnienia od seksu.

Jeśli uzależnienie od seksu jest związane z zaburzeniem lękowym lub zaburzeniem nastroju , leki mogą być przepisane jako część planu leczenia. Obecnie nie ma ustalonych zaleceń dotyczących właściwego stosowania leków w leczeniu uzależnienia od seksu poza obszarem tych klinicznie klasyfikowanych zaburzeń.

Ponadto istnieje coraz więcej grup wsparcia, które mogą pomóc w wyjściu z uzależnienia od seksu. Niektóre zajmują się współuzależnieniami, takimi jak seks i nadużywanie substancji, a inne opierają się na 12-stopniowym modelu powrotu do zdrowia .