Sluit deze videospeler
Bipolaire stoornis is een psychische aandoening die wordt gedefinieerd door periodes (beter bekend als episodes) van extreme stemmingsstoornissen. Bipolaire stoornis beïnvloedt iemands stemming, gedachten en gedrag. Het is een chronische aandoening, wat betekent dat het levenslang is.Met de juiste behandeling kunnen de symptomen echter wel onder controle worden gehouden.
Er zijn twee hoofdtypen bipolaire stoornissen: bipolaire I en bipolaire II. Volgens de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders omvat bipolaire I-stoornis episodes van ernstige manie en vaak depressie. Bipolaire II-stoornis omvat een minder ernstige vorm van manie, hypomanie genaamd.
Inhoudsopgave
Symptomen
Ondanks de grote verschillen tussen de twee typen bipolaire stoornis wat betreft manie, zijn er behoorlijk wat overeenkomsten in de symptomen .
Depressieve episodes
Bij bipolaire stoornis I treedt er meestal een ernstige depressieve episode op (één of meer) , maar dit is niet vereist. Bipolaire stoornis II omvat één of meer ernstige depressieve episodes. Beide stoornissen kunnen perioden van omvatten , een term die wordt gebruikt om emotioneel stabiele perioden te beschrijven.
euthymie
Veelvoorkomende symptomen die optreden tijdens een ernstige depressieve episode zijn:
- Slapeloosheid of hypersomnie
- Onverklaarbaar of oncontroleerbaar huilen
- Ernstige vermoeidheid
- Verlies van interesse in dingen waar de patiënt van geniet tijdens euthymie
- Terugkerende gedachten over de dood of zelfmoord
Als u of een geliefde suïcidale gedachten heeft, neem dan contact op met de National Suicide Prevention Lifeline op 988 voor ondersteuning en hulp van een getrainde counselor. Als u of een geliefde in direct gevaar verkeert, bel dan 911.
Voor meer informatie over geestelijke gezondheid kunt u terecht in onze Nationale Hulplijn Database .
Manie
Manische episodes duren minstens zeven dagen. Een individu dat een manische episode ervaart, kan het volgende ervaren:
- Een duidelijke toename van de energie
- Gevoelens van euforie
- Hallucinaties of waanvoorstellingen
- Verhoogd seksueel verlangen
- Minder behoefte aan slaap
Tijdens een manische episode kunnen mensen roekeloos gedrag vertonen, zoals riskant seksueel gedrag, buitensporig veel geld uitgeven of impulsieve beslissingen nemen .
Soms nemen mensen aan dat een “manische episode” betekent dat iemand een “maniak” wordt. Dat is niet waar. Het is ook belangrijk om op te merken dat het ervaren van een manie niet automatisch betekent dat iemand gewelddadig of gevaarlijk wordt.
Hypomanie
Een individu dat een hypomanische episode ervaart , kan vergelijkbare symptomen ervaren als die van een manische episode, maar hun functioneren zal niet merkbaar worden aangetast. Veel individuen die hypomanie ervaren die geassocieerd wordt met bipolaire II, genieten van de toegenomen energie en verminderde behoefte aan slaap.
Een hypomanische episode escaleert niet tot een punt waarop iemand in het ziekenhuis moet worden opgenomen , wat wel kan gebeuren bij iemand die manisch is, vooral als hij of zij een gevaar vormt voor anderen en/of zichzelf.
Oorzaken
Hoewel de exacte oorzaak van bipolaire stoornis onduidelijk blijft, wordt aangenomen dat genetica een belangrijke rol speelt. Dit blijkt deels uit studies van tweelingen waarbij een of beide een bipolaire I-diagnose hadden. Bij 40% van de eeneiige tweelingen (die met identieke genensets) bleken beide tweelingen een bipolaire stoornis te hebben, vergeleken met minder dan 10% van de twee-eiige tweelingen (die niet alle dezelfde genen delen).
Andere factoren die bijdragen aan het ontstaan van deze aandoening zijn afwijkingen in de hersencircuits, onregelmatigheden in neurotransmitters en omgevingsfactoren zoals trauma of mishandeling in de kindertijd.
Diagnose
Bij het diagnosticeren van een bipolaire stoornis (ongeacht het type) moet een psycholoog andere ziekten uitsluiten, zoals schizoaffectieve stoornis , schizofrenie , waanstoornis, schizofreniforme stoornis of een andere gespecificeerde of ongespecificeerde schizofreniespectrumstoornis en andere psychotische stoornissen die mogelijk vergelijkbare symptomen hebben.
Bipolaire stoornis kan niet worden gediagnosticeerd zoals andere ziekten waarbij een bloedtest, röntgenfoto of lichamelijk onderzoek een definitieve diagnose kan opleveren. De diagnose is gebaseerd op een reeks criteria waaraan een persoon moet voldoen om als bipolair te worden beschouwd.
Een geïnformeerde diagnose zou waarschijnlijk specifieke tests omvatten om andere fysieke bijdragen aan de bipolaire symptomen uit te sluiten. Dit kan een drugstest, beeldvormende tests (CT-scan of MRI van de hersenen), elektro-encefalogram (EEG) en een volledige batterij aan diagnostische bloedtesten omvatten. Een arts zal u ook vragen stellen en u moet uw best doen om nauw samen te werken met een zorgteam om een diagnose te bevestigen en het juiste behandelplan voor u te vinden.
Behandeling
De behandeling van bipolaire stoornis type I is zeer individueel en gebaseerd op de aard en ernst van de symptomen die iemand ervaart.
Stemmingsstabilisatoren vormen de kern van het behandelingsproces. Daarnaast worden vaak ook andere middelen gebruikt, zoals:
- Een stemmingsstabilisator, zoals lithium
- Anticonvulsiva om stemmingswisselingen te stabiliseren
- Antipsychotica om psychotische symptomen zoals waanvoorstellingen en hallucinaties te beheersen, evenals de nieuwere atypische antipsychotica , die van zichzelf stemmingsstabiliserende eigenschappen hebben
- Antidepressiva (minder vaak voorgeschreven omdat ze een manische episode kunnen veroorzaken)
In ernstigere gevallen kan elektroconvulsietherapie (ECT) worden gebruikt om manie of ernstige depressie te verlichten.
Beide typen moeten op de juiste manier worden behandeld
Omdat hypomanie die optreedt bij bipolaire II minder ernstig is dan de manie die optreedt bij bipolaire I-stoornis, wordt bipolaire II vaak beschreven als “milder” dan bipolaire I-stoornis, maar dit is niet helemaal correct. Mensen met bipolaire I-stoornis kunnen zeker ernstigere symptomen hebben tijdens de manie, maar hypomanie is nog steeds een ernstige aandoening die levensveranderende gevolgen kan hebben en daarom op de juiste manier moet worden aangepakt.
Bovendien suggereert onderzoek dat bipolaire II-stoornis wordt gedomineerd door langere en ernstigere episodes van depressie. Sterker nog, na verloop van tijd wordt de kans kleiner dat mensen met bipolaire II weer volledig functioneren tussen episodes.
Voor alle vormen van bipolaire stoornissen geldt dat u een passende behandeling moet volgen. U moet nauw samenwerken met uw zorgteam om de beste behandeling voor u te vinden.
Omgaan met
Zoals bij veel psychische aandoeningen, heerst er in de maatschappij een bepaald stigma rond de bipolaire stoornis. Dit kan het voor u of een dierbare moeilijker maken om met de aandoening om te gaan .Weet dat stigmatisering vaak het gevolg is van een gebrek aan kennis.
Of iemand met een bipolaire stoornis nu wel of niet direct met stigma te maken krijgt, weet dat de beste manier om met de aandoening om te gaan is om contact te maken met anderen die het ervaren en professionele hulp te zoeken. Je kunt ook stigma bestrijden om beter met de aandoening om te kunnen gaan en meer te leren over je rechten .
Bipolaire stoornis bij kinderen
Een bipolaire stoornis kan bij kinderen van alle leeftijden voorkomen.Het is belangrijk dat ouders en verzorgers op de hoogte zijn van de unieke signalen: ze moeten letten op het functioneren, de gevoelens en eventuele familiegeschiedenis van de stoornis van een kind. Met een tijdige diagnose kan een behandelplan voor symptoombeheer beter worden opgesteld.
Een woord van Verywell
Bipolaire stoornis is een complexe stoornis. Als u zich zorgen maakt dat u of een geliefde symptomen van een bipolaire episode heeft, zoek dan medische hulp voor een goede evaluatie.
Hoewel bipolaire stoornis niet te genezen is, is het wel te behandelen. Met de juiste medicatie en ondersteuning kunnen symptomen worden beheerst tot het punt waarop de kwaliteit van leven niet drastisch wordt beïnvloed.