Zrozumieć depresję maniakalną

Depresja maniakalna to starsze określenie na to, co obecnie nazywa się chorobą afektywną dwubiegunową. Choroba afektywna dwubiegunowa, która jest oficjalną terminologią stosowaną w „ Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders ”  (DSM-5), odnosi się do wahań osoby z bieguna maniakalnego zaburzenia na biegun depresyjny.

Zmiana z „depresji maniakalnej” na „zaburzenie afektywne dwubiegunowe” nastąpiła w 1980 roku. Miało to na celu uwzględnienie objawów takich jak hipomania i wykluczenie niektórych innych, jednocześnie próbując zmniejszyć stygmatyzację związaną z zaburzeniem.

Czym jest choroba afektywna dwubiegunowa?

Zaburzenie afektywne dwubiegunowe to w rzeczywistości grupa zaburzeń nastroju charakteryzujących się cyklicznymi zaburzeniami nastroju, myśli i zachowania. Zaburzenia te składają się z naprzemiennych okresów podwyższonego, ekspansywnego lub drażliwego nastroju, zwanych epizodami maniakalnymi . Obejmują one również okresy uczucia bezwartościowości, braku koncentracji i zmęczenia, zwane epizodami depresyjnymi . Zaburzenia różnią się pod względem nasilenia tych dwóch faz.

Dwubiegunowy I

Zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu I diagnozuje się u osób, u których wystąpił co najmniej jeden epizod manii lub epizody mieszane (objawy depresji i manii w tym samym okresie czasu).

Aktualizacje DSM  określają, że osoba z manią musi prezentować podniesiony lub drażliwy nastrój lub oba, oprócz zwiększonej energii lub aktywności. Ponadto „nadmierne zaangażowanie w czynności”, które są wskaźnikiem epizodów maniakalnych, nie musi już być przyjemne, jak w poprzednich wersjach kryteriów diagnostycznych. 

Dwubiegunowy II

Zaburzenie afektywne dwubiegunowe typu II diagnozuje się u osób, u których występowały zarówno hipomania (łagodniejsza forma manii), jak i poważne epizody depresyjne.  Stary opis „depresji maniakalnej” nie obejmował hipomanii ani konsekwencji, które mogą wystąpić w przypadku epizodu krótszego niż pełny epizod maniakalny.

Cyklotymia

Cyklotymia to diagnoza dotycząca osób, u których przez co najmniej dwa lata występowały przewlekłe wahania między hipomanią a łagodniejszą, subkliniczną depresją.  Ponadto kryteria DSM-5 precyzują, że objawy hipomanii lub depresji muszą utrzymywać się przez co najmniej połowę czasu wymaganego dwuletniego okresu.

Choroba afektywna dwubiegunowa kontra depresja maniakalna

Kluczowym punktem w odróżnianiu choroby afektywnej dwubiegunowej od ciężkiej depresji jest to, czy dana osoba miała epizod maniakalny. Aby zdiagnozować chorobę afektywną dwubiegunową, u danej osoby musi występować epizod maniakalny trwający co najmniej tydzień lub epizod hipomaniakalny trwający co najmniej cztery dni. 

Dlaczego depresja maniakalna przekształciła się w chorobę afektywną dwubiegunową?

W przeszłości „depresja maniakalna” była powszechnie używana do określenia szerokiej gamy chorób psychicznych. Był to również termin, który szybko stał się stygmatyzowany . Wraz ze wzrostem złożoności systemów klasyfikacji, nowy termin „zaburzenie afektywne dwubiegunowe” pozwolił na większą jasność diagnozy, co również zapewniło termin kliniczny, który jest mniej obciążony emocjonalnie.

Co oznacza maniakalny?

Maniakalny odnosi się do stanu umysłu, który obejmuje ekscytację, euforię i wysoki poziom energii, który trwa przez dłuższy czas. Kiedy osoba ma epizod maniakalny, doświadcza ekstremalnej zmiany nastroju.

Aby można było zdiagnozować chorobę afektywną dwubiegunową, konieczne jest występowanie epizodów manii lub hipomanii (łagodniejszej postaci manii). Epizody maniakalne mogą mieć poważny wpływ na życie danej osoby i jej zdolność do funkcjonowania w różnych środowiskach, w tym w domu, szkole lub pracy.

Objawy manii

Doświadczenie tego, co jest znane jako mania, jest jednym z objawów związanych z chorobą afektywną dwubiegunową. Wiąże się z własnym zestawem objawów, które obejmują: 

• Wielkość
• Zmniejszona potrzeba snu
• Mowa pod presją
• Wyścigi myśli
• Rozproszenie uwagi
• Nadmiar energii
• Tendencja do angażowania się w zachowania, które mogą mieć poważne konsekwencje, takie jak lekkomyślne lub niezabezpieczone uprawianie seksu

Objawy poważnej depresji

Z drugiej strony, poważna depresja jest doświadczeniem, które znajduje się na drugim końcu spektrum dwubiegunowego. Może być również doświadczana przez osoby, u których nie zdiagnozowano choroby dwubiegunowej. Objawy poważnej depresji obejmują:

• Zmniejszona energia
• Rozpacz
• Halucynacje i/lub urojenia
• Drażliwość
• Niekontrolowany płacz
• Ciężkie wycofanie się z normalnych zajęć
• Myśli samobójcze lub próby samobójcze
• Utrata lub przyrost wagi

Choroba afektywna dwubiegunowa kontra ciężka depresja

Być może słyszałeś o osobach, u których najpierw zdiagnozowano depresję, a później chorobę afektywną dwubiegunową, co może być mylące. Jak można odróżnić te dwa stany? Pamiętaj, że cechą charakterystyczną choroby afektywnej dwubiegunowej jest występowanie epizodów manii lub hipomanii. Nie występują one w przypadku poważnej depresji.

Innym często zadawanym pytaniem jest: „ Czy depresja może przekształcić się w chorobę afektywną dwubiegunową ?” Odpowiedź na to pytanie brzmi: nie, depresja nie przekształca się w chorobę afektywną dwubiegunową z czasem.

Możliwe jest jednak, że ktoś zostanie zdiagnozowany, gdy znajduje się w fazie depresyjnej, co może skutkować rozpoznaniem depresji.  W tym czasie pacjent może nie pamiętać lub nie zostać zapytany o objawy manii lub hipomanii, które mogłyby doprowadzić do rozpoznania choroby afektywnej dwubiegunowej. Później, po dokładniejszym przesłuchaniu lub wystąpieniu epizodu maniakalnego lub hipomaniakalnego, rozpoznanie choroby afektywnej dwubiegunowej może stać się jasne.

Przyczyny depresji maniakalnej/zaburzeń dwubiegunowych

Dokładne przyczyny choroby afektywnej dwubiegunowej nie są znane. Prawdopodobnie rolę odgrywa szereg różnych czynników, w tym:

• Genetyka : Badania sugerują, że choroba afektywna dwubiegunowa ma tendencję do bycia uwarunkowaną genetycznie. Badania wykazały, że posiadanie członka rodziny z chorobą afektywną dwubiegunową zwiększa prawdopodobieństwo, że dana osoba również zachoruje na tę chorobę.
• Funkcje mózgu : Różnice w chemii i strukturze mózgu mogą również odgrywać rolę. Nierównowaga neuroprzekaźników, takich jak serotonina , dopamina i noradrenalina, zwiększa ryzyko wystąpienia tej choroby.
• Czynniki środowiskowe : Niektóre czynniki środowiskowe, w tym stres , mogą przyczyniać się do występowania epizodów nastroju w chorobie afektywnej dwubiegunowej, chociaż nie wiadomo, dlaczego tak się dzieje. Inne czynniki środowiskowe mogą obejmować problemy ze snem, urazy i używanie substancji psychoaktywnych.

Diagnoza

Objawy choroby afektywnej dwubiegunowej mogą być dość złożone i różne u każdej osoby. Lekarz, psychiatra lub psycholog zada Ci pytania, aby uzyskać jaśniejszy obraz Twoich objawów i ogólnego stanu zdrowia psychicznego. Pytania te często koncentrują się na rodzaju objawów, których doświadczasz, jak długo je masz i czy masz rodzinną historię powiązanych schorzeń psychicznych.

Lekarz lub psychiatra wykluczy również inne schorzenia i problemy ze zdrowiem psychicznym, które mogą być przyczyną objawów, takie jak niedoczynność tarczycy, nadużywanie alkoholu lub substancji psychoaktywnych, zaburzenie osobowości typu borderline , zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD), zespół lęku napadowego , schizofrenia i inne zaburzenia depresyjne.

Jest to ciągły proces, ale wielu ma nadzieję, że dzięki niemu uda się udoskonalić wytyczne, którymi psychiatrzy posługują się, aby pomagać osobom zmagającym się z tą chorobą.

Radzenie sobie z depresją maniakalną/zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym

Choroba afektywna dwubiegunowa może stwarzać wyzwania w Twoim życiu, ale są kroki, które możesz podjąć, aby pomóc sobie poradzić i skutecznie zarządzać swoim stanem. Oprócz szukania pomocy u pracownika służby zdrowia i przestrzegania leczenia, kroki, które mogą pomóc:

• Śledź swój nastrój : Prowadź dziennik, w którym będziesz śledzić swój nastrój i czynniki, które mają wpływ na to, jak się czujesz. Może to obejmować nawyki związane ze snem, leki, stresujące wydarzenia lub inne czynniki wyzwalające.
• Praktykuj dobre nawyki związane ze snem : Odpowiedni odpoczynek jest ważny dla zdrowia psychicznego , szczególnie jeśli cierpisz na chorobę afektywną dwubiegunową. Stwórz spokojne środowisko do snu i staraj się kłaść się spać i budzić się o tej samej porze każdego dnia.
• Radź sobie ze stresem : Ponieważ stres często może wywoływać epizody nastroju, ważne jest utrzymanie niskiego poziomu stresu. Oprócz wprowadzania zmian w swoim życiu, które mogą pomóc w obniżeniu poziomu stresu, korzystne może być również praktykowanie technik relaksacyjnych.
• Regularnie ćwicz : Badania wykazały, że ćwiczenia mogą być korzystne dla niektórych osób z chorobą afektywną dwubiegunową. Jednak u niektórych osób może wystąpić pogorszenie objawów maniakalnych, dlatego ważne jest zachowanie ostrożności, powolne działanie i skonsultowanie się z lekarzem w przypadku jakichkolwiek obaw.

Słowo od Verywell

Choroba afektywna dwubiegunowa to złożona choroba psychiczna, którą trudno zrozumieć. Może mieć wpływ na osobę, która się z nią zmaga, a także na jej rodzinę i przyjaciół. Dobrą wiadomością jest to, że leczenie jest dostępne, więc jeśli masz obawy, porozmawiaj ze swoim lekarzem lub poszukaj pomocy psychiatry .

Warto też pamiętać, że nie jesteś sam. Piętno otaczające to zaburzenie zmniejszyło się w ostatnich latach, a wiele osób — w tym wiele celebrytów — otwarcie mówi o swojej drodze.