bymuratdeniz / Getty Images
Zamknij ten odtwarzacz wideo
Spis treści
Czym jest choroba Parkinsona?
Choroba Parkinsona to stan zdrowia, który wpływa na mózg i układ nerwowy . Jest klasyfikowana jako neurologiczne zaburzenie ruchu, ponieważ wpływa na zdolność mózgu do kontrolowania ruchu. Ten stan charakteryzuje się takimi objawami jak drżenie, sztywność mięśni oraz trudności z ruchem, równowagą i koordynacją.
Choroba Parkinsona to postępująca choroba, co oznacza, że z czasem się pogarsza. Niestety, nie ma lekarstwa na tę chorobę; można ją jednak leczyć za pomocą leków i operacji, często przez znaczny okres czasu. Średnia długość życia osoby z chorobą Parkinsona jest podobna do długości życia osoby, która nie ma tej choroby.
Co roku w Stanach Zjednoczonych chorobę Parkinsona rozpoznaje się u około 60 000 osób.
Objawy
Objawy choroby Parkinsona można podzielić na dwie grupy: objawy motoryczne i objawy niemotoryczne.
Objawy motoryczne
Objawy motoryczne to problemy związane z ruchem, które powstają, ponieważ mózg nie potrafi wysyłać sygnałów do mięśni w sposób, w jaki powinien.
Oto niektóre objawy motoryczne choroby Parkinsona:
- Drżenie rąk, stóp lub szczęki
- Powolne ruchy
- Sztywne mięśnie
- Ograniczony zakres ruchu
- Chwiejny chód
- Pochylona postawa
- Trudności z równowagą i koordynacją
- Skurcze i skurcze mięśni
- Zmniejszona mimika twarzy
- Mowa niewyraźna lub cichsza
- Mniejsze pismo odręczne
Objawy związane z ruchem w chorobie Parkinsona mogą utrudniać codzienne czynności, takie jak kąpiel, ubieranie się, chodzenie, rozmawianie, pisanie i prowadzenie samochodu. Mogą również zwiększać ryzyko upadku i odniesienia obrażeń.
Objawy niemotoryczne
Objawy choroby Parkinsona niezwiązane z ruchem pojawiają się, gdyż schorzenie to wpływa również na układ współczulny, który odpowiada za wiele autonomicznych funkcji organizmu , takich jak trawienie, tętno i ciśnienie krwi.
Oto niektóre z pozamotorycznych objawów choroby Parkinsona:
- Utrata węchu
- Zaparcie
- Niskie ciśnienie krwi
- Trudności z żuciem i połykaniem
- Ślinienie się
- Utrata kontroli nad pęcherzem
- Depresja
- Lęk
- Utrata pamięci
- Halucynacje
- Urojenia
- Brak zainteresowania
- Zmęczenie
- Demencja
- Zmiany wagi
- Zmiany widzenia
- Zaburzenia snu
- Zespół niespokojnych nóg
Objawy pozamotoryczne, takie jak utrata węchu, zaparcia, zespół niespokojnych nóg i trudności z zasypianiem, często pojawiają się przed wystąpieniem objawów motorycznych, takich jak drżenie i sztywność mięśni.
Diagnoza
Diagnozowanie choroby Parkinsona może być trudne, ponieważ nie ma prostego badania krwi ani testu przesiewowego, który mógłby określić, czy na nią cierpisz.
Chorobę Parkinsona diagnozuje się klinicznie, co oznacza, że lekarz przeprowadzi badanie fizyczne i neurologiczne, podczas którego może poprosić pacjenta o wykonanie określonych ćwiczeń w celu oceny ruchów.
Twój lekarz przeanalizuje również takie czynniki, jak Twoja historia medyczna, historia rodzinna chorób neurologicznych oraz potencjalne narażenie na toksyny i pestycydy, aby określić czynniki ryzyka wystąpienia tej choroby.
Być może będziesz musiał wykonać badania laboratoryjne, takie jak badania krwi i moczu, oraz skany obrazowe, takie jak MRI, CAT i DaT, aby wykluczyć inne możliwości. Niektóre inne schorzenia mogą naśladować objawy choroby Parkinsona i są często błędnie diagnozowane jako choroba Parkinsona.
Obecnie standardem diagnostycznym choroby Parkinsona jest lista kontrolna opracowana przez Międzynarodowe Towarzystwo Chorych na Parkinsona i Zaburzeń Ruchowych .
Ponieważ diagnoza choroby Parkinsona opiera się w dużej mierze na ocenie klinicznej, lekarz pierwszego kontaktu może skierować pacjenta do neurologa specjalizującego się w zaburzeniach ruchu w celu postawienia dokładnej diagnozy.
Powoduje
Choroba Parkinsona spowodowana jest nietypowymi zmianami w mózgu, chociaż przyczyna tych zmian nie jest jeszcze do końca jasna.
Oto niektóre zmiany neurologiczne związane z chorobą Parkinsona:
- Obniżony poziom dopaminy: Choroba Parkinsona może uszkodzić komórki nerwowe w mózgu, które produkują dopaminę, powodując ich obumieranie. Dopamina jest neuroprzekaźnikiem (substancją chemiczną mózgu), która przekazuje wiadomości do części mózgu kontrolującej ruchy mięśni. Niski poziom dopaminy jest odpowiedzialny za objawy motoryczne tego schorzenia.
- Obniżone poziomy noradrenaliny: Choroba Parkinsona charakteryzuje się również niskim poziomem innego neuroprzekaźnika , noradrenaliny. Ten chemiczny przekaźnik jest kluczowy dla funkcjonowania układu współczulnego. Niskie poziomy noradrenaliny są odpowiedzialne za niemotoryczne objawy tego schorzenia.
- Nagromadzone ciała Lewy’ego: Wiele osób z chorobą Parkinsona ma również nieprawidłowe złogi białka alfa-synukleiny w mózgu, znane jako ciała Lewy’ego . Jest to główny obszar zainteresowania badaczy.
Czynniki ryzyka związane z chorobą Parkinsona
- Wiek: Jest to najważniejszy czynnik ryzyka wystąpienia tej choroby, gdyż u większości osób pojawia się ona po 60. roku życia.
- Historia rodzinna: Jeśli w Twojej rodzinie występowała ta choroba, prawdopodobieństwo jej wystąpienia wzrasta.
- Płeć: Na chorobę Parkinsona choruje o 50% więcej mężczyzn niż kobiet.
- Narażenie na pestycydy i toksyny: Zanieczyszczenie powietrza, pestycydy i niektóre zanieczyszczenia przemysłowe wiążą się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na chorobę Parkinsona.
- Uraz głowy: Uraz głowy może prowadzić do obniżenia poziomu dopaminy, szczególnie u osób, które miały również kontakt z pestycydami.
Typy
Chorobę Parkinsona dzieli się na dwa typy, w zależności od wieku, w którym pojawiają się pierwsze objawy:
-
U osób cierpiących na ten typ choroby Parkinsona pierwsze objawy pojawiają się przed ukończeniem 50. roku życia.
-
Ta forma choroby Parkinsona może być dziedziczna.
-
U osób cierpiących na ten typ choroby Parkinsona pierwsze objawy pojawiają się po 60. roku życia.
-
Pewne mutacje genetyczne mogą również odgrywać rolę w niektórych przypadkach późnej postaci choroby Parkinsona.
Leczenie
Leczenie choroby Parkinsona może pomóc spowolnić postęp choroby i zmniejszyć jej objawy; nie może jednak wyleczyć choroby. Twój lekarz oceni Cię i zasugeruje sposób leczenia na podstawie Twojego wieku i objawów.
Chorobę Parkinsona można leczyć farmakologicznie i operacyjnie.
Lek
Oto niektóre rodzaje leków stosowanych w leczeniu choroby Parkinsona:
- Lewodopa: Ten lek jest główną terapią choroby Parkinsona. Komórki nerwowe w mózgu wykorzystują go do wytwarzania dopaminy i uzupełniania jej malejących zapasów w mózgu. Lek ten jest zazwyczaj łączony z innym lekiem, znanym jako karbidopa, co zwiększa skuteczność lewodopy i zmniejsza jej skutki uboczne. Nazwy marek obejmują Rytary, Sinemet i Inbrija.
- Agoniści dopaminy: Ta grupa leków naśladuje działanie dopaminy w mózgu. Agoniści dopaminy obejmują Neupro (rotygotyna), Requip (ropinirol), Mirapex (pramipeksol) i Apokyn (apomorfina).
- Inhibitory COMT i MAO B: Te leki blokują działanie enzymów COMT i MAO B, które rozkładają dopaminę w mózgu. Inhibitory COMT obejmują Ongentys (opikapon), Comtan (entakapon) i Tasmar (tolkapon). Inhibitory MAO-B obejmują Xadago (safinamid), Azilect (rasagilina), Eldepryl (selegilina) i Zelapar (selegilina).
- Leki przeciwcholinergiczne: Leki te pomagają w przypadku takich objawów jak drżenie i sztywność mięśni. Leki przeciwcholinergiczne obejmują Artane (triheksyfenidyl) i Cogentin (benztropina).
- Amantadyna: Jest to lek przeciwwirusowy, który może pomóc w łagodzeniu objawów choroby Parkinsona i skutków ubocznych lewodopy. Jest sprzedawany pod markami Gocovri, Symmetrel i Osmolex ER.
Leki mogą znacząco wpłynąć na objawy choroby Parkinsona, zwłaszcza we wczesnych stadiach. Z czasem jednak mogą stać się mniej skuteczne, a objawy mogą zacząć pojawiać się ponownie.
Chirurgia
W przypadku niektórych osób, gdy leczenie farmakologiczne nie przynosi już rezultatu, rozwiązaniem może być zabieg chirurgiczny.
Oto rodzaje zabiegów chirurgicznych, które mogą pomóc w leczeniu choroby Parkinsona:
- Głęboka stymulacja mózgu: Ta zatwierdzona przez FDA procedura obejmuje chirurgiczne wszczepienie elektrod do mózgu i urządzenia elektrycznego w klatkę piersiową. Urządzenie emituje bezbolesne sygnały elektryczne, które stymulują mózg i blokują nieregularną aktywność mózgu, która powoduje objawy motoryczne choroby Parkinsona.
- Pallidotomia i talamotomia: Zabiegi te polegają na selektywnym niszczeniu małych części mózgu, tj. gałki bladej i wzgórza, odpowiedzialnych za takie objawy jak drżenie, sztywność mięśni i ruchy mimowolne.
Korona
Oto kilka strategii, które mogą pomóc Ci poradzić sobie z chorobą Parkinsona :
- Dowiedz się więcej o tej chorobie: Zdobycie wiedzy na temat tej choroby może pomóc Ci aktywnie uczestniczyć w leczeniu i przygotować się na kolejne etapy.
- Spodziewaj się zmian: Objawy choroby Parkinsona mogą utrudniać codzienne czynności. Bycie cierpliwym wobec siebie i akceptowanie swoich ograniczeń może pomóc zapobiec gniewowi i frustracji.
- Przyjmij wsparcie od bliskich: Dzielenie się swoimi uczuciami z bliskimi , proszenie o to, czego potrzebujesz, a także akceptowanie ich wsparcia i pomocy może pomóc ci poradzić sobie z tą chorobą.
- Zachowaj aktywność fizyczną i umysłową: Pozostawanie aktywnym i zaangażowanym może pomóc w spowolnieniu tempa pogarszania się sprawności fizycznej i funkcji poznawczych.
- Poszukaj wsparcia i zasobów: Może okazać się pomocne dla Ciebie i Twoich bliskich, jeśli zidentyfikujesz pobliskie grupy wsparcia i zasoby, które zapewnią Ci poradę, informacje i opiekę medyczną.
- Zapobiegaj upadkom: Możesz zoptymalizować swoją sytuację życiową, aby zapobiegać upadkom, zagrożeniom dla zdrowia związanym z chorobą Parkinsona.
Słowo od Verywell
Choroba Parkinsona charakteryzuje się stopniowym spadkiem sprawności fizycznej i poznawczej ; jednak leki i operacja mogą pomóc Ci cieszyć się lepszą jakością życia przez dłuższy czas. Bycie poinformowanym i przygotowanym może pomóc Tobie i Twoim bliskim radzić sobie z tą chorobą i zmianami, które ona ze sobą niesie.